ΑΝΑΣΚΟΠΗΣΗ 1996 - ΙΟΥΝΙΟΣ

1 Ιουνίου: Ο γενικός γραμματέας του ΟΗΕ Μπούτρος Γκάλι βρίσκεται στην Αγκυρα όπου συζητά με την πολιτική ηγεσία της Τουρκίας το Κυπριακό. Η εκπρόσωπός του, Συλβάν Φόα, επιβεβαιώνει ότι ο κ.Γκάλι θα συζητήσει το κυπριακό σε χωριστές συναντήσεις που έχει με τους Κληρίδη και Ντενκτάς.

Η Βρετανία δια του υπουργού Αμυνας Μάικλ Πορτίλο, ο οποίος βρίσκεται στην Κυπρο διαμηνύει ότι δεν προγραμματίζει αλλαγες στο καθεστώς των βρετανικών βάσεων στη Μεγαλόνησο τις οποίες θεωρεί σημαντικό εθνικό κεφάλαιο αλλά και για τους συμμάχους της και την άμυνα του ελεύθερου κόσμου.

3 Ιουνίου: Νεκρός από τις σφαίρες των Τουρκων στρατιωτών πέφτει το πρωί ο 19χρονος εθνοφρουρός Στέλιος Καλλής. Είναι ο δέκατος εθνοφρουρός που δολοφονείται από τα τουρκικά στρατεύματα κατοχής τα δεκα τελευταία χρόνια κατά μήκος της πράσινης γραμμής. Ο Καλλής που υπηρετούσε στη γραμμή αντιπαράταξης εισήλθε στην ουδέτερη ζώνη άοπλος, στην περιοχή Αγίου Ανδρέα και δέχθηκε τα πυρά των Τουρκων στρατιωτών. Στον τόπο του επεισοδίου μετέβησαν ο υπουργός Αμυνας της Κυπρου Κώστας Ηλιάδης και ο αρχηγός της Εθνικής Φρουράς Ν.Βορβολάκος. Αυξημένα μέτρα ασφάλειας λαμβάνονται στα φυλάκια κατά μήκος της γραμμής αντιπαράταξης.

4 Ιουνίου: Ο Γλαύκος Κληρίδης χαρακτηρίζει εν ψυχρώ τη δολοφονία του Στέλιου Καλλή . Η κυπριακή κυβέρνηση προβαίνει σε διάβημα προς τον ειδικό αντιπρόσωπο του γενικού γραμματέα του ΟΗΕ Γκουστάβ Φεϋσέλ για την αδυναμία της ΟΥΝΦΙΣΥΠ στην αρμοδιότητα της οποίας είναι η ουδέτερη ζώνη. Ο Φεϋσέλ παραδέχεται ότι υπάρχει αδυναμία επιτήρησης της ειρηνευτικής δύναμης σε όλο το μήκος της ουδέτερης ζώνης.

Η τουρκοκυπριακή πλευρά ισχυρίζεται ότι ο Ελληνοκύπριος φρουρός ήταν πάνοπλος όταν εισήλθε στην ουδέτερη ζώνη.

5 Ιουνίου: Το υπουργικό συμβούλιο αποφασίζει τη συμμετοχή της Κύπρου στη διεθνή διάσκεψη "Habital II" που πραγματοποείται στην Κωνσταντινούπολη παρά τις τουρκικές απειλές ότι δεν θα παραχωρήσει οδηγό και ασφάλεια στον Κύπριο υπουργό Εξωτερικών.

Την ίδια μέρα ο Ντενκτάς με αφορμή τη δολοφονία του Ελληνοκύπριου εθνοφρουρού Σ.Καλλή εκφραζει την πρόθεση της τουρκοκυπριακής πλευράς να υπογράψει συνθήκη μη επιθέσεως που θα υπογραφεί και από τις δύο πλευρες με στόχο την εκτόνωση της υφιστάμενης έντασης στα σύνορα. Επαναλαμβανει την προσωπική του λύπη για το θάνατο του Καλλή και θεωρεί ότι έγινε "επειδή παραβίασε τα σύνορα".

6 Ιουνίου: Καλοστημένη παγίδα είχαν στήσει στον αδικοχαμένο εθνοφρουρό όπως αποδεικνύεται από τις ανακρίσεις που διεξάγει η Εθνική Φρουρά. Ο νεαρός πυροβολήθηκε από στρατιώτη φυλακίου που κατασκεύασαν πέρυσι οι Τουρκοι στην περιοχή της κοίτης του Πεδιαίου κατά παράβαση της συμφωνίας απαγκίστρωσης.

Την ίδια μέρα το Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ ζητά και πάλι την επέκταση της συμφωνίας απαγκίστρωσης του 1989 σε όλη τη νεκρή ζώνη και την απομάκρυνση των πυροβόλων όπλων, με αφορμή τη δολοφονία του Ελληνοκύπριου εθνοφρουρού, επεισόδιο για το οποίο το Συμβούλιο εξέφρασε τη βαθιά του λύπη.

11 Ιουνίου: Με τον Γενικό Γραμματέα του ΟΗΕ Μπούτρος Γκάλι συναντάται στη Γενεύη ο Πρόεδρος Γλαύκος Κληρίδης με τον οποίο συζητά το θέμα της επέκτασης της συμφωνίας απαγκίστρωσης και των αγνοουμένων.

12 Ιουνίου: Δίδεται στη δημοσιότητα η έκθεση του γενικού γραμματέα των Ηνωμένων Εθνων για τη δολοφονία του 19χρονου εθνοφρουρού Στέλιου Παναγή Καλλή στην οποία επιρρίπτονται ευθύνες στην τουρκική πλευρά τόσο για τη δολοφονία όσο και για την παρεμπόδιση της έγκαιρης μεταφοράς του στο νοσοκομείο. Νωρίτερα Τουρκοι διπλωμάτες προσπάθησαν και πετυχαν τροποποίηση του σχεδίου κειμένου μετριάζοντας έτσι τις ιδιαίτερα αρνητικές και επικριτικές εκτιμήσεις του αρχικού σχεδίου της έκθεσης Γκάλι που περιείχε σκληρές παρατηρήσεις για τον κατοχικό στρατού ενώ απαλλείφθηκε και η προθεση των Ηνωμένων Εθνών να ζητήσει την ποινική δίωξη του δράστη.

15 Μαίου: Συνεδριάζει ανεπίσημα στη Νέα Υόρκη η ολομέλεια του Συμβουλίου Ασφαλείας με αντικείμενο το κυπριακό. Στην κλειστή συνεδρίαση παρίσταται ο υπουργός Εξωτερικών της Κυπρου ο οποίος ενημερώνει τα μέλη του Συμβουλίου για τα προβλήματα που υπάρχουν και ανταλλάσσονται απόψεις για την άρση του αδιεξόδου που υπάρχει στο πρόβλημα της Κύπρου.

Η κυπριακή κυβέρνηση προβαίνει σε διάβημα διαμαρτυρίας στον Διεθνή Οργανισμό Πολιτικής Αεροπορίας για τηναυθαίρετη δέσμευση εκ μέρους της Τουρκίας έξι περιοχών μέσα στο FIR Λευκωσίας για την αεροναυτική άσκηση "Θαλασσόλυκος" που θα διεξαχθεί από τις 17 έως τις 22 Ιουνίου. Ταυτόχρονα προειδοποιεί όλα τα αεροδρόμια της περιοχής για τον κίνδυνο σύγκρουσης αεροσκαφών.

17 Ιουνίου: Ο Γλαύκος Κληρίδης συναντάται στον Λευκό Οικο με τον Προεδρο των ΗΠΑ Μπιλ Κλίντον. Ο Αμερικανός Πρόεδρος τον διαβεβαιώνει ότι οι ΗΠΑ θα αναλώσουν τους επομενους μήνες του 1996 προκειμένου να βρεθεί μια δίκαιη διευθέτηση για όλους τους ενδιαφερόμενους στο Κυπριακό.

20 Ιουνίου: Με τον πρωθυπουργό της Βρετανίας Τζον Μέητζορ συναντάται στο Λονδίνο ο Γλαύκος Κληρίδης παρουσία των υπουργών Εξωτερικών των δυο χωρών, Μάλκομ Ρίφκιντ και Αλέκου Μιχαηλίδη όπου συζητώνται οι πτυχές του κυπριακού.

21 Ιουνίου: Προσκεκλημένος από την Ιταλική Προεδρία για το Συμβούλιο της Ευρωπαϊκής Ενωσης βρίσκεται στη Φλωρεντία ο Γλαύκος Κληρίδης. Συναντάται με τον εκπρόσωπο της Ιταλικής Προεδρίας της ΕΕ Φρεντερίκο Ντι Ρομπέρτο ο οποίος πρόκειται να υποβάλει την έκθεσή του σχετικά με την πορεία ένταξης της Κυπρου στην Ενωση.

Στη Νέα Υόρκη τα μόνιμα μέλη του Συμβουλίου Ασφαλείας αρχίζουν διαβουλεύσεις για την υιοθέτηση ψηφίσματος που αφορά στην θητεία της ειρηνευτικής δύναμης στην Κύπρο, η θητεία της οποίας λήγει στις 30 Ιουνίου.

Την ίδια μέρα ο Πρόεδρος των ΗΠΑ επιβεβαιώνει ότι η αμερικανική κυβέρνηση θα έχει συνομιλίες με Τουρκους στρατιωτικούς για το θέμα της ασφάλειας στην Κυπρο.

22 Ιουνίου: Επιβεβαιώνεται στη Φλωρεντία από το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο ότι οι διαπραγματεύσεις για την ένταξη της Κύπρου στην Ευρωπαϊκή Ενωση θα αρχίσουν έξι μήνες μετά το τέλος της Διακυβερνητικής Διάσκεψης. Ο επίτροπος Εξωτερικών Σχέσεων της ΕΕ, Χανς Βανς Ντεν Μπρουκ δηλώνει ότι η Ευρωπαϊκή Επιτροπή η οποία είναι έτοιμη να συμμετάσχει ενεργά στις προσπάθειες για επίλυση του Κυπριακού θεωρεί μελλοντικό μέλος της ΕΕ την Κύπρο.

25 Ιουνίου: Την πρώτη του επίσκεψη στην Κύπρο από την ανάληψη των καθηκόντων του, πραγματοποιεί ο νέος ειδικός αντιπρόσωπος του Γενικού Γραμματέα του ΟΗΕ στο Κυπριακό, νοτιοκορεάτης Χαν Σουνγ Τζου προκειμένου να έχει επαφές με τον Γλαύκο Κληρίδη και τον Ραούφ Ντενκτάς.

27 Ιουνίου: Στο Λονδίνο συναντώνται ο Βρετανός πρωθυπουργός Τζων Μέητζορ και ο γενικός γραμματέας του ΟΗΕ. Ο Μέητζορ διαμηνύει στον Γκάλι την αποφασιστικότητα της χώρας του να προχωρήσει στην προσπάθειά της για δημιουργία προϋποθέσεων για επανέναρξη των συνομιλιών των δυο πλευρών στην Κύπρο.

28 Ιουνίου: Στη Λυών της Γαλλίας, στο περιθώριο των εργασιών της συνόδου κορυφής των 7 πιο ανεπτυγμένων βιομηχανικών χωρών, συναντώνται ο Πρόεδρος των ΗΠΑ και ο πρωθυπουργός της Βρετανίας και συμφωνούν ότι δεν πρέπει να αναληφθούν ξεχωριστές πρωτοβουλίες για το Κυπριακό αλλά πρέπει να υπάρξει συντονισμός των ενεργειών τους για τηνασφαλή διευθέτηση του προβλήματος.

Στην Κύπρο, παρουσία του Προέδρου Γλαύκου Κληρίδη σε πανηγυρική τελετή γίνεται η απονομή των πτυχίων στους πρώτους 427 απόφοιτους του Πανεπιστημίου Κύπρου.

29 Ιουνίου: Η Κυπριακή αστυνομία σε συνεργασία με την Ιντερπολ εξαρθρώνει διεθνή σπείρα η οποία σχεδίαζε να αποσπάσει με πλαστές επιταγές από την Τράπεζα Κύπρου 40 εκατομμύρια δολάρια.

30 Ιουνίου: Με ανησυχητικούς ρυθμούς αυξάνεται ο αριθμός των Τουρκων εποίκων στα κατεχόμενα. Ο αριθμός τους ξεπερνά τις 70 χιλιάδες ενώ την ίδια ώρα οι Τουρκοκύπριοι που ζουν στα κατεχόμενα ανέρχονται σε 80 χιλιάδες.