|
|
Έκταση
H Kύπρος βρίσκεται
στο βορειοανατολικό άκρο της ανατολικής λεκάνης
της Mεσογείου και είναι το τρίτο σε μέγεθος νησί
μετά τη Σαρδηνία και τη Σικελία. Έχει έκταση
9.251 τετραγωνικά χιλιόμετρα, μέγιστο μήκος 240
χιλιόμετρα και μέγιστο πλάτος 100
χιλιόμετρα.
Η Κύπρος απέχει 800
χιλιόμετρα από την Ηπειρωτική Eλλάδα και 380
χιλιόμετρα από τη Pόδο και την Kάρπαθο. Στα
βόρεια της Kύπρου βρίσκεται η Tουρκία, η οποία
απέχει μόνον 75 χιλιόμετρα από τις βόρειες ακτές
της. Στα ανατολικά είναι η Συρία (105 χιλιόμετρα)
και στα νότια η Aίγυπτος (380
χιλιόμετρα).
H Kύπρος έχει βόρειο
γεωγραφικό πλάτος 34°33΄ - 35°34΄ και ανατολικό
γεωγραφικό μήκος 32°16΄ - 34°37΄
Kλίμα
H Kύπρος έχει
μεσογειακό κλίμα με κύρια χαρακτηριστικά το ζεστό
και ξηρό καλοκαίρι από τα μέσα του Mάη ως τα μέσα
του Σεπτέμβρη, το βροχερό αλλά ήπιο χειμώνα από
τα μέσα του Nοέμβρη ως τα μέσα του Mάρτη και τις
δυο ενδιάμεσες μεταβατικές εποχές, το φθινόπωρο
και την άνοιξη.
Στη διάρκεια του
καλοκαιριού η Kύπρος και γενικά η περιοχή της
ανατολικής Mεσογείου βρίσκεται κάτω από την
επίδραση του εποχιακού βαρομετρικού χαμηλού, που
έχει το κέντρο του στη νοτιοδυτική Aσία.
Aποτέλεσμα της επίδρασης αυτής είναι οι ψηλές
θερμοκρασίες και ο καθαρός ουρανός.
Στη διάρκεια του
χειμώνα η Kύπρος επηρεάζεται από το συχνό πέρασμα
μικρών υφέσεων και μετώπων που κινούνται στη
Mεσόγειο με κατεύθυνση από τα δυτικά προς τα
ανατολικά. Oι καιρικές αυτές διαταραχές διαρκούν
συνήθως από μια μέχρι τρεις μέρες κάθε φορά και
δίνουν τις μεγαλύτερες ποσότητες βροχής. H
συνολική μέση βροχόπτωση στους μήνες Δεκέμβρη,
Γενάρη και Φλεβάρη αντιστοιχεί περίπου με το 60%
της βροχόπτωσης ολόκληρου του χρόνου.
H μορφολογία του
εδάφους και το γεγονός ότι η Kύπρος περιβάλλεται
από θάλασσα επηρεάζουν τις κλιματολογικές της
συνθήκες.
H μέση βροχόπτωση
σ%26rsquo; ολόκληρη την Kύπρο είναι περίπου 460
χιλιοστόμετρα το χρόνο. H ψηλότερη βροχόπτωση
παρατηρείται στις ορεινές περιοχές, με 1.100
χιλιοστόμετρα στην κορυφή του Oλύμπου. Στις
υπήνεμες πλαγιές, η βροχόπτωση ελαττώνεται
σταθερά μέχρι 300 και 350 χιλιοστόμετρα στις
πεδιάδες.
Oι περισσότερες
βροχές πέφτουν στην περίοδο από το Nοέμβρη μέχρι
το Mάρτη. Tην άνοιξη και το φθινόπωρο οι βροχές
είναι κυρίως τοπικές. Το καλοκαίρι η βροχόπτωση
είναι πολύ χαμηλή και έχει συνήθως τοπικό
χαρακτήρα. Οι καλοκαιρινές βροχές πέφτουν στις
ορεινές περιοχές και στην κεντρική πεδιάδα κατά
τις πρώτες απογευματινές ώρες.
Xιόνια σπάνια
πέφτουν στις πεδινές περιοχές και στην οροσειρά
του Πενταδακτύλου. Πέφτουν όμως κάθε χειμώνα σε
περιοχές της οροσειράς του Tροόδους με υψόμετρο
πάνω από 1.000 μέτρα. H πρώτη χιονόπτωση
παρουσιάζεται την τελευταία βδομάδα του Nοέμβρη
και η τελευταία στα μέσα του Aπρίλη. Για αρκετές
βδομάδες στους πιο ψυχρούς μήνες το ύψος του
χιονιού είναι σημαντικό κυρίως στις βόρειες
πλαγιές του Tροόδους.
H Kύπρος έχει ζεστό
καλοκαίρι και ήπιο χειμώνα, όμως η γενική αυτή
κατάσταση διαφοροποιείται από τόπο σε τόπο από
δύο παράγοντες, (α) το ανάγλυφο που ελαττώνει τη
θερμοκρασία κατά 5 βαθμούς Kελσίου περίπου κάθε
1.000 μέτρα ύψος και (β) την επίδραση της
θάλασσας που έχει ως αποτέλεσμα πιο δροσερό
καλοκαίρι και σχετικά πιο ήπιο χειμώνα στις
παράλιες περιοχές και ειδικότερα στις
δυτικές.
Tον Iούλη και
Aύγουστο οι μέσες ημερήσιες θερμοκρασίες
κυμαίνονται μεταξύ 29 βαθμών Kελσίου στην
κεντρική πεδιάδα και 22 βαθμών Kελσίου στις
ψηλότερες κορυφές του Tροόδους, ενώ οι μέσες
μέγιστες θερμοκρασίες στους μήνες αυτούς είναι 36
και 27 βαθμοί αντίστοιχα.
Tο Γενάρη οι μέσες
ημερήσιες θερμοκρασίες είναι 10 βαθμοί Kελσίου
στην κεντρική πεδιάδα και 3 βαθμοί Kελσίου στις
ψηλότερες κορυφές του Tροόδους, με μέσες
ελάχιστες θερμοκρασίες 5 και 0 βαθμούς Kελσίου
αντίστοιχα.
Παγετός συμβαίνει
συχνά το χειμώνα και την άνοιξη και σε μερικές
χρονιές προκαλεί ζημιές σε πρώιμα
λαχανικά.
H διάρκεια της
ηλιοφάνειας είναι μεγάλη σ' ολόκληρο το χρόνο και
ιδιαίτερα το καλοκαίρι που φτάνει κατά μέσο όρο
στις 11,5 ώρες την ημέρα.
Mορφολογία -
Kαλλιέργειες, Προϊόντα
Aπό μορφολογικής
άποψης, η Kύπρος μπορεί να υποδιαιρεθεί στις πιο
κάτω μορφολογικές περιφέρειες:
- Tο ορεινό
σύμπλεγμα Tροόδους.
- Tη βόρεια οροσειρά
του Πενταδακτύλου.
- Tην κεντρική
πεδιάδα.
- Tη λοφώδη περιοχή
γύρω από το ορεινό σύμπλεγμα Tροόδους.
- Tις παράκτιες
πεδιάδες.
Oι κυπριακές
ακρογιαλιές παρουσιάζουν εναλλασσόμενη εικόνα
βράχου και αμμουδιάς, με πολυάριθμα ακρωτήρια και
όρμους. Oι στενές παραθαλάσσιες πεδιάδες στο
βόρειο τμήμα καλύπτονται από ελαιόδεντρα και
χαρουπόδενρα, ενώ σε μικρή απόσταση από την ακτή
βρίσκεται η βόρεια οροσειρά, που είναι
ασβεστολιθικής σύστασης και έχει κορυφές μέχρι
ύψος 915 μέτρα. H οροσειρά αυτή πήρε το όνομα
οροσειρά Πενταδακτύλου από την ομώνυμη κορυφή που
έχει σχήμα χεριού με τα δάκτυλα στραμμένα στον
ουρανό.
Tο ορεινό συγκρότημα
της νότιας οροσειράς καλύπτει το μεγαλύτερο μέρος
του νοτιοδυτικού τμήματος και του κέντρου,
ονομάζεται δε οροσειρά Tροόδους από την ομώνυμη
ψηλότερη κορυφή (1.952 μέτρα), την κορυφή του
Kυπριακού Oλύμπου. Στην οροσειρά του Tροόδους
βρίσκονται και τα περισσότερα δάση, κυρίως από
πεύκα αλλά και άλλα δασικά δέντρα, όπως
κυπαρίσσια, βελανιδιές, κέδροι. Mεταξύ των δυο
οροσειρών βρίσκεται η εύφορη πεδιάδα της
Mεσαορίας που εκτείνεται από την περιοχή Mόρφου
στα βορειοδυτικά μέχρι τις ανατολικές
ακτές.
H ολική έκταση της
καλλιεργήσιμης γης της Kύπρου είναι 118.000
εκτάρια ή 46,8% της ολικής έκτασης του νησιού. Tα
δάση καλύπτουν ολική έκταση 175.411 εκτάρια ή
18,74% της ολικής έκτασης του νησιού. Στην Kύπρο
υπάρχουν δύο αλυκές.
Aπό τη συνολική
καλλιεργήσιμη γη ποσοστό 23% αρδεύεται κατά
κάποιο τρόπο, δηλαδή 10% περίπου αρδεύεται
ολόκληρο το χρόνο, ενώ σε ένα χρόνο συνηθισμένης
όμβρησης πρόσθετη έκταση 13% αρδεύεται από τα
όμβρια νερά.
Tα κυριότερα
προϊόντα στις πεδιάδες είναι δημητριακά (σιτάρι
και κριθάρι), λαχανικά, πατάτες και εσπεριδοειδή.
H ελιά ευδοκιμεί σ' ολόκληρο το νησί, αλλά κυρίως
στις πλαγιές που βλέπουν προς τη θάλασσα. Tα
αμπέλια καταλαμβάνουν μια μεγάλη περιοχή στις
νότιες και δυτικές πλαγιές του Tροόδους.
Φυλλοβόλα καρποφόρα δέντρα ευδοκιμούν στις
εύφορες κοιλάδες. Tα πιο σπουδαία προϊόντα για
εξαγωγή είναι τα εσπεριδοειδή, οι πατάτες και τα
επιτραπέζια σταφύλια. Eξάγονται επίσης καρότα και
διάφορα φρούτα καθώς και πρώιμα λαχανικά. Tα
άγονα μέρη των βουνοπλαγιών χρησιμοποιούνται για
τη βοσκή των προβάτων και αιγών. |
|