Η Κύπρος

Eκλογές - Βουλευτικές

BΟΥΛΕΥΤΙΚΕΣ ΕΚΛΟΓΕΣ

Σύμφωνα με το άρθρο 67 του Συντάγματος της Κυπριακής Δημοκρατίας η Βουλή των Αντιπροσώπων μπορεί να διαλυθεί μόνο με απόφαση που λαμβάνεται με απόλυτη πλειοψηφία. Η απόφαση αυτή καθορίζει την ημερομηνία διεξαγωγής των εκλογών που δεν μπορεί να απέχει ολιγότερο των 30 ημερών και περισσότερο των 40 ημερών από τη λήψη της απόφασης αυτής. Η πρώτη σύνοδος της νέας Βουλής πραγματοποιείται 15 μέρες μετά τις εκλογές.

Εκλογικό σύστημα
Το ισχύον εκλογικό σύστημα, που εφαρμόστηκε για πρώτη φορά στις Βουλευτικές Εκλογές του 1996, μπορούμε να πούμε ότι προσομοιάζει με το σύστημα της Απλής Αναλογικής. Το σύστημα αυτό θεωρείται πιο αντιπροσωπευτικό, γιατί εκφράζει την πραγματική βούληση του εκλογικού σώματος. Είναι πιο αναλογικό και πιο δημοκρατικό από το εκλογικό σύστημα της Ενισχυμένης Αναλογικής, που εφαρμόστηκε στις Βουλευτικές Εκλογές του 1981, του 1985 και του 1991. Με βάση το ισχύον Σύστημα κάθε Κόμμα αντιπροσωπεύεται στη Βουλή των Αντιπροσώπων με βάση την πραγματική εκλογική δύναμή του.

Προσκύρωση βουλευτικών εδρών μετά την εξαγωγή των τελικών εκλογικών αποτελεσμάτων
Η διαδικασία της προσκύρωσης των Βουλευτικών Εδρών μετά την ψηφοφορία και την καταμέτρηση των ψήφων γίνεται σε δύο στάδια. Προηγείται η Πρώτη Κατανομή Εδρών που διενεργείται από τους Εφόρους Εκλογής, πάνω σε επαρχιακό επίπεδο, δηλ. για την κάθε Εκλογική Περιφέρεια, ξεχωριστά. Στη συνέχεια, ακολουθεί η Δεύτερη Κατανομή Εδρών που διενεργείται από το Γενικό Έφορο Εκλογών. Η διαδικασία αυτή γίνεται σε δύο φάσεις, περιλαμβανομένης και της γνωστής «Τρίτης Κατανομής», αν απομένουν αδιάθετες έδρες, από τη διαδικασία της πρώτης φάσης της Δεύτερης Κατανομής Εδρών.

Πρώτη κατανομή των εδρών
Η διαδικασία της Πρώτης Κατανομής των Βουλευτικών Εδρών, η οποία αρχίζει αμέσως μετά τη συγκέντρωση και κατάταξη των αποτελεσμάτων κατά Εκλογική Περιφέρεια, διενεργείται όπως ανεφέρθη πιο πάνω από τον Έφορο Εκλογής της οικείας Εκλογικής Περιφέρειας. Για το σκοπό αυτό αθροίζεται το σύνολο των εγκύρων ψήφων κάθε Εκλογικής Περιφέρειας, το οποίο διαιρείται με το σύνολο των Βουλευτικών Εδρών που αντιστοιχούν στην οικεία Εκλογική Περιφέρεια.

Το πηλίκο που προκύπτει, παραλειπομένου του κλάσματος, αποτελεί το εκλογικό μέτρο της εν λόγω Εκλογικής Περιφέρειας. Με το εκλογικό μέτρο διαιρείται, στη συνέχεια, η εκλογική δύναμη κάθε Κόμματος ή Συνδυασμού, δηλ. διαιρούμε το σύνολο των εγκύρων ψήφων που συγκέντρωσε κάθε Κόμμα στη συγκεκριμένη Εκλογική Περιφέρεια, με το εκλογικό μέτρο της Εκλογικής Περιφέρειας. Κάθε Συνδυασμός Κόμματος ή Ανεξαρτήτων δικαιώνεται με τόσες έδρες, όσες φορές το εκλογικό μέτρο περιέχεται στην εκλογική του δύναμη.

Παράδειγμα:
Ας υποθέσουμε για παράδειγμα στην Εκλογική Περιφέρεια Λευκωσίας, στην οποία αναλογούν 21 Βουλευτικές Έδρες, όπου εκλέγονται 21 Βουλευτές, ότι έχουμε συνολικά 126,000 έγκυρες ψήφους και το Α΄ Κόμμα συγκεντρώνει 45.000 ψήφους. Για να εξευρεθεί το εκλογικό μέτρο της Εκλογικής Περιφέρειας Λευκωσίας, όπως προανεφέρθη πιο πάνω, γίνεται η πιο κάτω μαθηματική πράξη. Διαιρούμε το σύνολο των εγκύρων ψήφων (126.000) με το σύνολο των Βουλευτικών Εδρών (21): Έγκυρες Ψήφοι: 126.000 : 21 = 6.000

Εκλογικό Μέτρο για την Εκλογική Περιφέρεια Λευκωσίας, για σκοπούς της Πρώτης Κατανομής Εδρών.
Με βάση συνεπώς τον αριθμό 6.000, που είναι το εκλογικό μέτρο, διαιρείται το σύνολο των εγκύρων ψήφων του Α΄ Κόμματος, που συγκέντρωσε στην Περιφέρεια Λευκωσίας, δηλ. με τον αριθμό 45.000, για να εξευρεθεί ο αριθμός των Βουλευτικών Εδρών με τις οποίες θα δικαιωθεί το Κόμμα αυτό. Στην περίπτωση αυτή γίνεται η ακόλουθη μαθηματική πράξη: Έγκυρες ψήφοι : 45.000 : 6.000 = 7 έδρες, οι οποίες παραχωρούνται στο Κόμμα και παραμένουν 3.000 ψήφοι, ως αχρησιμοποίητο υπόλοιπο, οι οποίες θα μεταφερθούν για σκοπούς της Δεύτερης Κατανομής Εδρών, προς όφελος του ιδίου Κόμματος.

Με τον τρόπο αυτό βρίσκουμε ότι το Α΄ Κόμμα δικαιώνεται από την Πρώτη Κατανομή Εδρών με 7 έδρες στην Εκλογική Περιφέρεια Λευκωσίας. Οι υπόλοιπες 3.000 ψήφοι, που παραμένουν ως αχρησιμοποίητο υπόλοιπο, θα μεταφερθούν και θα χρησιμοποιηθούν προς όφελος του Κόμματος αυτού για σκοπούς της Δεύτερης Κατανομής Εδρών, όπως εξηγείται πιο κάτω.

Με τον ίδιο τρόπο διαιρείται το σύνολο των εγκύρων ψήφων κάθε άλλου Συνδυασμού Κόμματος και/ή κάθε μεμονωμένου υποψήφιου, που λαμβάνει μέρος στις εκλογές. Αν το σύνολο των εγκύρων ψήφων ενός Κόμματος είναι μικρότερο από το εκλογικό μέτρο, δηλ. κάτω από τις 6.000 ψήφους, που είναι το εκλογικό μέτρο στο παράδειγμα πιο πάνω, το Κόμμα αυτό δεν δικαιούται να πάρει οποιαδήποτε Έδρα από την Πρώτη Κατανομή Εδρών.

Η ίδια πρακτική εργασία ακολουθείται σε κάθε άλλη Εκλογική Περιφέρεια, με βάση το εκλογικό μέτρο που προκύπτει από τη διαίρεση του συνόλου των εγκύρων ψήφων της συγκεκριμένης Εκλογικής Περιφέρειας, με τον αριθμό των Βουλευτικών Εδρών που αντιστοιχούν στην εν λόγω Εκλογική Περιφέρεια.

Βουλευτικές εκλογές 1960
Οι βουλευτικές εκλογές του 1960, που ήταν και οι πρώτες, έγιναν δυο βδομάδες πριν από την εγκαθίδρυση της Κυπριακής Δημοκρατίας. Τις διεκδίκησαν ο συνασπισμός του Πατριωτικού Μετώπου ( ΕΔΜΑ ), το ΑΚΕΛ, ο Παγκύπριος Σύνδεσμος Αγωνιστών και αριθμός ανεξάρτητων υποψηφίων. Το ΕΔΜΑ εξασφάλισε 30 έδρες, ενώ το ΑΚΕΛ πέντε. Πρώτος Πρόεδρος της Βουλής εξελέγη ο επικεφαλής του συνδυασμού του Πατριωτικού Μετώπου Γλαύκος Κληρίδης, ενώ πρώτος Αντιπρόεδρος της Βουλής εξελέγη ο Τουρκοκύπριος Ορχάν Μουντερίσογλου.

Δεν έγιναν βουλευτικές εκλογές το 1965 λόγω της επικρατούσας κατάστασης έντασης, συνεπεία της τουρκικής ανταρσίας του 1963. Σε όλες τις βουλευτικές εκλογές που ακολούθησαν, οι Τουρκοκύπριοι δεν πήραν μέρος

Βουλευτικές εκλογές 1970
Οι δεύτερες βουλευτικές εκλογές έγιναν στις 5 Ιουλίου 1970 και τις διεκδίκησαν πέντε κόμματα , το Ενιαίον Κόμμα, η Προοδευτική Παράταξις, το ΑΚΕΛ, το Δημοκρατικό Εθνικό Κόμμα , η Ενιαία Δημοκρατική Ενωση Κέντρου ( ΕΔΕΚ) καθώς και ανεξάρτητοι υποψήφιοι. Δικαίωμα ψήφου είχαν 264,000 Ελληνοκύπριοι και ψήφισαν τα 76% περίπου.

Η κατανομή των 35 εδρών ήταν η πιο κάτω :

Κόμμα
Αρ. Εδρών
Ενιαίον Κόμμα
15
ΑΚΕΛ
9
Προοδευτική Παράταξις
7
ΕΔΕΚ
2
Ανεξάρτητοι
2
Πρόεδρος της Βουλής επανεξελέγη ο Γλαύκος Κληρίδης, αρχηγός του Ενιαίου Κόμματος.

Βουλευτικές εκλογές 1976
Οι τρίτες βουλευτικές εκλογές έγιναν στις 5 Σεπτεμβρίου 1976, δυο χρόνια μετά την τραγωδία της τουρκικής εισβολής στην Κύπρο. Δικαίωμα ψήφου είχαν 273,000 Ελληνοκύπριοι, οι δε πρόσφυγες από τις κατεχόμενες περιοχές ψήφισαν για τις κατεχόμενες εκλογικές τους περιφέρειες στον τόπο της διαμονής τους στην προσφυγιά, πράγμα που επανελήφθη και στις εκλογές που ακολούθησαν. Τις εκλογές διεκδίκησαν ο Δημοκρατικός Συναγερμός, το ΑΚΕΛ, η Δημοκρατικη Παράταξη (αργότερα ΔΗΚΟ ), η ΕΔΕΚ και 11 ανεξάρτητοι. Στις εκλογές αυτές ψήφισαν 232,764 πολίτες, σημειώθηκε δηλ. αποχή 14.7%. Παρόλον ότι ο Δημοκρατικός Συναγερμός πήρε 26% των ψήφων, εντούτοις δεν εξέλεξε ούτε ένα βουλευτή λόγω του ισχύοντος εκλογικού συστήματος, που ήταν πλειοψηφικό. Πρόεδρος της Βουλής εξελέγη ο Σπύρος Κυπριανού.

Η κατανομή των εδρών ήταν η εξής :

Κόμμα
Αρ. Εδρών
Δημοκρατική Παράταξη
21
ΑΚΕΛ
9
ΕΔΕΚ
4
Ανεξάρτητοι
1

Σε όλες τις πιο πάνω βουλευτικές εκλογές χρησιμοποιήθηκε το πλειοψηφικό εκλογικό σύστημα.

Βουλευτικές εκλογές 1981
Οι τέταρτες βουλευτικές εκλογές έγιναν στις 24 Μαίου 1981. Για πρώτη φορά ισχύει το σύστημα της ενισχυμένης αναλογικής και η ψηφοφορία είναι υποχρεωτική . Οι ψηφοφόροι ανέρχονταν στις 309,000 περίπου και ψήφισαν το 96% του εκλογικού σώματος. Τα κόμματα που διεκδίκησαν τις εκλογές ήταν ο Δημοκρατικός Συναγερμός (ΔΗΣΥ), το Δημοκρατικό Κόμμα (ΔΗΚΟ), το ΑΚΕΛ, η Ενωση Κέντρου, το Σοσιαλιστικό Κόμμα ΕΔΕΚ, η Νέα Δημοκρατική Παράταξη και το ΠΑΜΕ. Πρόεδρος της Βουλής εξελέγη ο Γεώργιος Λαδάς, επικεφαλής του ψηφοδελτίου του ΔΗΚΟ.

Η κατανομή των εδρών ήταν η πιο κάτω :

Κόμμα
Αρ. Εδρών
ΑΚΕΛ
12
ΔΗΣΥ
12
ΔΗΚΟ
8
ΕΔΕΚ
3

Βουλευτικές εκλογές 1985
Η Βουλή των Αντιπροσώπων αποφάσισε το 1985 να αυξήσει τον αριθμό των βουλευτικών εδρών από 50 σε 80. Από αυτές 56 έδρες αναλογούσαν για την Ελληνοκυπριακή κοινότητα, ενώ 24 έδρες αναλογούσαν για την Τουρκοκυπριακή κοινότητα, διατηρώντας έτσι την αναλογία 70 : 30 των Συμφωνιών της Ζυρίχης -Λονδίνου. Οι 56 ελληνικές έδρες κατανεμήθηκαν κατά επαρχία ως ακολούθως :

Λευκωσία 21 έδρες
Λεμεσός 12 έδρες
Αμμόχωστος 11 έδρες
Λάρνακα 5 έδρες
Πάφος 4 έδρες
Κερύνεια 3 έδρες

Οι εγγεγραμμένοι ψηφοφόροι ήταν 346,454, από τους οποίους ψήφισαν οι 327,821, ποσοστό 94.62%.

Στις εκλογές αυτές πήραν μέρος τα κόμματα ΑΚΕΛ, ΔΗΚΟ, ΔΗΣΥ και το Σοσιαλιστικό Κόμμα ΕΔΕΚ καθώς και ανεξάρτητοι υποψήφιοι. Τ α αποτελέσματα ήταν :

Κόμμα
Ποσοστό
Αρ. Εδρών
ΔΗΣΥ
33.5%
19
ΔΗΚΟ
27.6%
16
ΑΚΕΛ
27.4%
14
ΕΔΕΚ
11.07%
6
Ανεξάρτητοι
0.3%
0
O αρχηγός του Σοσιαλιστικού Κόμματος ΕΔΕΚ Βάσος Λυσσαρίδης εξελέγη Πρόεδρος της Βουλής. Την υποψηφιότητα του υποστήριξαν το κόμμα του και το ΔΗΚΟ.

Βουλευτικές εκλογές 1991
Οι βουλευτικές εκλογές έγιναν στις 19 Μαίου 1991. Τις διεκδίκησαν τα κόμματα ή συνασπισμοί κομμάτων - ο ΔΗΣΥ σε συνασπισμό με το Κόμμα των Φιλελευθέρων, το ΔΗΚΟ, το Σοσιαλιστικό Κόμμα ΕΔΕΚ, το ΑΚΕΛ-Αριστερά-Νέες Δυνάμεις, το ΠΑΚΟΠ ( Κόμμα των Προσφύγων ) και το Ανανεωτικό Δημοκρατικό Σοσιαλιστικό Κίνημα ( ΑΔΗΣΟΚ ), που το αποτελούσαν βουλευτές που αποσκίρτησαν από το ΑΚΕΛ. Τα αποτελέσματα των εκλογών ήταν :

Κόμμα
Ποσοστό
Αρ. Εδρών
ΔΗΣΥ - Φιλελεύθεροι
35.8%
20
ΑΚΕΛ-Αριστερά-Νέες Δυνάμεις
30.6%
18
ΔΗΚΟ
19.5%
11
Σ.Κ. ΕΔΕΚ
10.9%
7
ΑΔΗΣΟΚ
2.4%
0
ΠΑΚΟΠ
0.6%
0
Ανεξάρτητοι
0.2%
0

Βουλευτικές εκλογές 1996
Οι έβδομες βουλευτικές εκλογές διεξήχθησαν με το νέο εκλογικό σύστημα της απλής αναλογικής, σύμφωνα με το οποίο κόμμα που εξασφαλίζει 1/56 των εγκύρων ψήφων ή 1.79% εκλέγει ένα βουλευτή. Το νέο εκλογικό σύστημα ενεθάρρυνε τη συμμετοχή πιο πολλών κομμάτων στις εκλογές. Πιο συγκεκριμένα τις εκλογές διεκδίκησαν : ο ΔΗΣΥ- Κόμμα Φιλελευθέρων, το ΔΗΚΟ, το ΑΚΕΛ-Αριστερά-Νέες Δυνάμεις, το Σοσιαλιστικό Κόμμα ΕΔΕΚ, οι Νέοι Ορίζοντες, το Κίνημα Ελευθέρων Δημοκρατών (ΚΕΔ, του πρώην Προέδρου Βασιλείου), το Κίνημα των Οικολόγων και το ΑΔΗΣΟΚ.

Οι εγγεγραμμένοι ψηφοφόροι ήταν 409,996 και ψήφισαν οι 381,051 ή ποσοστό 96.97%. Τα αποτελέσματα ήταν :

Κόμμα
Ποσοστό
Αρ. Εδρών
ΑΔΗΣΟΚ
1.44%
-
ΑΚΕΛ-Αριστερά-Νέες Δυνάμεις
33.00%
19
ΔΗΚΟ
16.43%
10
ΚΕΔ
3.69%
2
Κίνημα Οικολόγων
1.00%
-
Νέοι Ορίζοντες
1.71%
-
ΕΔΕΚ
8.13%
5
ΔΗΣΥ-Κόμμα Φιλελευθέρων
34.47%
20
Ανεξάρτητοι
0.13%
-
Πρόεδρος της Βουλής εξελέγη ο αρχηγός του ΔΗΚΟ κ. Σπύρος Κυπριανού και Αντιπρόεδρος ο αρχηγός του ΔΗΣΥ κ. Νίκος Αναστασιάδης.

Βουλευτικές εκλογές 2001
Το εκλογικό σύστημα της απλής αναλογικής ίσχυσε και σ%26rsquo; αυτές τις εκλογές με αποτέλεσμα τη συμμετοχή πολλών κομμάτων σ%26rsquo; αυτές. Πιο συγκεκριμένα τις εκλογές διεκδίκησαν : ο ΔΗΣΥ, το ΔΗΚΟ, το ΑΚΕΛ-Αριστερά-Νέες Δυνάμεις, το Κίνημα Σοσιαλδημοκρατών ( ΚΙΣΟΣ), οι Νέοι Ορίζοντες, οι Ενωμένοι Δημοκράτες, το Αγωνιστικό Δημοκρατικό Κίνημα ( Α.ΔΗ.Κ) και οι Οικολόγοι

Οι εγγεγραμμένοι ψηφοφόροι ήταν 467.543 και ψήφισαν οι 428.981 ή ποσοστό 91,75%. Τα αποτελέσματα ήταν :

KOMMA
ΠOΣOΣTO
EΔPEΣ
AKEΛ
34.71%
20
ΔΗ.ΣΥ
34.00%
19
ΔΗ.ΚΟ
14.84%
9
ΚΙΣΟΣ
6.51%
4
ΝΕ.Ο
3.00%
1
Ε.ΔΗ
2.59%
1
Α.ΔΗ.Κ
2.16%
1
ΟΙΚΟΛΟΓΟΙ
1.98%
1

Ημ. Καταχώρησης 13/2/2002

Αρχή