Κυπριακό Πρόβλημα

Η Τουρκική αδιαλλαξία στις δικοινοτικές συνομιλίες

Η διαδικασία των συνομιλιών

Μετά την τουρκική εισβολή του 1974 έγιναν πολλές συνομιλίες υπό την αιγίδα των Ηνωμένων Εθνών ανάμεσα στην Ελληνοκυπριακή και τουρκοκυπριακή πλευρά για την εξεύρεση μιας μόνιμης λύσης του κυπριακού προβλήματος. Οι παράμετροι της λύσης καθορίζονται από τα ψηφίσματα του Συμβουλίου Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών και τις δυο Υψηλού Επιπέδου Συμφωνίες του 1977 μεταξύ του Αρχιεπισκόπου Μακαρίου και του κ. Ντενκτάς και του 1979 μεταξύ του κ. Κυπριανού και του κ. Ντενκτάς.

Οι συνομιλίες, που διεξάγονται με βάση τα ψηφίσματα του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ και των σχετικών όρων εντολής του Γενικού Γραμματέα του ΟΗΕ, αποσκοπούν στην εγκαθίδρυση μιας διζωνικής δικοινοτικής ομοσπονδίας με μια κυριαρχία, μια διεθνή προσωπικότητα, μια ιθαγένεια και τα βασικά ανθρώπινα δικαιώματα πλήρως κατοχυρωμένα.

Οι σχετικά πιο πρόσφατες προσπάθειες για σπάσιμο του αδιεξόδου μπορούν να θεωρηθούν οι εκ του σύνεγγυς δικοινοτικές συνομιλίες που άρχισαν το Νοέμβριο του 1999 και κράτησαν για ένα χρόνο. Οι συνομιλίες αυτές γίνονταν εναλλάξ στη Νέα Υόρκη και στη Γενεύη και πραγματοποιήθηκαν συνολικά πέντε γύροι.

Πριν από την έναρξη του πέμπτου γύρου η Γαλλική Προεδρία της Ευρωπαϊκής ΄Ένωσης εξέδωσε στις 31.10.2000 διακήρυξη, εκ μέρους της ΕΕ, στην οποία αναφέρονταν τα πιο κάτω: « H EE θεωρεί το status quo στην Κύπρο ότι είναι απαράδεκτο και υποστηρίζει τις προσπάθειες του Γ.Γ. των Η.Ε για μια συμφωνημένη, συνολική, δίκαιη και διαρκή διευθέτηση που να συνάδει με τα σχετικά ψηφίσματα του Συμβουλίου Ασφαλείας των Η.Ε. Απευθύνει έκκληση στις δυο κοινότητες να διεξαγάγουν ουσιαστικές συνομιλίες κατά τη διάρκεια της συνάντησης αυτής και να συμβάλουν δραστικά σε μια διευθέτηση. »

Μετά το πέρας του πέμπτου γύρου, ο Γενικός Γραμματέας των Ηνωμένων Εθνών κ. Κόφι Ανάν σε δήλωση του στον Τύπο στις 8.11.2001 ανέφερε, μεταξύ άλλων, : «Έχω προσκαλέσει τους δυο ηγέτες να ξανάλθουν στη Γενεύη για επανάληψη των συνομιλιών στα τέλη του Ιανουαρίου.( πρέπει να καθορίσουμε τις ημερομηνίες .) »


Η τουρκική πλευρά εγκαταλείπει τις συνομιλίες

Ενώ ο Γενικός Γραμματέας εξήγγειλε το χρόνο ( Γενάρης 2001) για το νέο γύρο των συνομιλιών, ο κ Ντενκτάς, με την πλήρη υποστήριξη της τουρκικής κυβέρνησης, αποφάσισε να εγκαταλείψει τις συνομιλίες . Συγκεκριμένα στις 24.11.2000 πραγματοποιήθηκε στην Άγκυρα σύσκεψη ανωτάτου επιπέδου, στην οποία πήραν μέρος, από τουρκικής πλευράς, ο Πρόεδρος, ο Πρωθυπουργός, ο Υπουργός Εξωτερικών, ο Αρμόδιος Υπουργός για Θέματα Κύπρου και ο Αρχηγός των Ενόπλων Δυνάμεων της Τουρκίας, και, από τουρκοκυπριακής πλευράς, ο κ. Ντενκτάς και οι συνεργάτες του.

Μετά τη σύσκεψη ο κ. Ντενκτάς δήλωσε ότι κατά τον πέμπτο γύρο των συνομιλιών δεν βρέθηκε κοινό έδαφος, και γι%26rsquo; αυτό θεωρεί ότι είναι χάσιμο χρόνου η συνέχιση των συνομιλιών και ότι τον υποστηρίζει η Τουρκία στην άποψη αυτή. (NTV : Turkish TV Channel , 24.11.2000.)

Εξάλλου ο Τούρκος Πρωθυπουργός κ. Ετζεβίτ σε δήλωση του στο επίσημο τουρκικό πρακτορείο ειδήσεων Ανατολή στις 24.11.2000 υποστήριξε πλήρως την απόφαση του κ. Ντενκτάς να εγκαταλείψει τις συνομιλίες και τόνισε ότι η ασφάλεια της Τουρκίας και της «ΤΔΒΚ» είναι αδιαίρετη. Επίσης, ανέφερε ότι ο κ. Ντενκτάς του είπε ότι δεν θα υπάρξουν αποτελέσματα από τις συνομιλίες αυτές « ενόσω δεν αναγνωρίζεται η ύπαρξη δυο χωριστών κρατών στην Κύπρο».


Η τουρκοκυπριακή αντιπολίτευση επικρίνει τον κ.Ντενκτάς

Ως «το μεγαλύτερο λάθος της ιστορίας » χαρακτήρισε την απόφαση της Άγκυρας και του Ραούφ Ντενκτάς για αποχώρηση από τις συνομιλίες για το Κυπριακό αν δεν ικανοποιηθούν οι όροι τους, ο ηγέτης του Τουρκικού Ρεπουμπλικανικού Κόμματος (PTK ) Μεχμέτ Αλί Ταλάτ, τονίζοντας ότι αυτή πρέπει να αναθεωρηθεί. ( Τ/Κ Τύπος 27.11.2000)

Αντίθεση στην απόφαση εξέφρασε και το Κίνημα Πατριωτικής Ενότητας που σε ανακοίνωση του επισήμανε ιδιαίτερα το γεγονός ότι η απόφαση λήφθηκε στην Άγκυρα και όχι στη Λευκωσία, πράγμα που αποδεικνύει ότι οι Τ/Κ δεν διαδραματίζουν κανένα ρόλο στο παιχνίδι που παίζεται ( Τ/Κ Τύπος 26.11.2000).
Την απόφαση καταδίκασε επίσης η συνδικαλιστική οργάνωση των λεγόμενων «κυβερνητικών» εργατών και «δημοσίων » υπαλλήλων.

Εξάλλου ο ηγέτης του Κοινοτικού Απελευθερωτικού Κόμματος και ούτω καλούμενος «Αναπληρωτής Πρωθυπουργός» Μουσταφά Ακιντζί δήλωσε ότι η τουρκική πλευρά πρέπει να συνεχίσει τις συνομιλίες χωρίς προϋποθέσεις ( KIBRIS 5.12.2000 )

Επίσης η τουρκοκυπριακή εφημερίδα Αβρούπα σε δημοσίευμα της επέκρινε την απόφαση της Άγκυρας και του Ντενκτάς καλώντας τους Tουρκοκυπρίους να μην σιωπήσουν, γιατί με την απόφαση αυτή οδηγούνται σε εξόντωση.


Η ελληνοκυπριακή πλευρά έτοιμη για συνομιλίες

Η αντίδραση της κυπριακής κυβέρνησης εκφράστηκε από τον Κυβερνητικό Εκπρόσωπο, ο οποίος σε έκτακτη δημοσιογραφική διάσκεψη στις 25.11.2000 δήλωσε, μεταξύ άλλων: «εκφράζω τη λύπη της κυπριακής κυβέρνησης γιατί ο κ. Ντενκτάς απειλεί να διακόψει τις εκ του σύνεγγυς συνομιλίες και να τινάξει στον αέρα τις προσπάθειες για λύση του κυπριακού. Μια τέτοια απόφαση αναμφίβολα προκαλεί απογοήτευση τόσο στους Ε/Κ όσο και στους Τ/Κ, οι οποίοι αξιώνουν και από τις δυο πλευρές στις συνομιλίες να συμπεριφερθούν υπεύθυνα και με διάθεση συμβιβασμού για να βρεθεί επιτέλους λύση στο κυπριακό πρόβλημα.

Η ελληνοκυπριακή πλευρά για μια ακόμη φορά διαβεβαιώνει για την ετοιμότητα της να εργαστεί προς αυτή την κατεύθυνση. Το πλαίσιο του συμβιβασμού υπάρχει και φέρει τις υπογραφές του Αρχιεπισκόπου Μακαρίου, του κ. Κυπριανού και του κ. Ντενκτάς . Η διεθνής στήριξη είναι πλήρης και εκφράζεται με τα ψηφίσματα του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ.»

Επίσης στις 12.1.2001 ο Κυβερνητικός Εκπρόσωπος δήλωσε ότι ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας απέστειλε σειρά επιστολών προς διάφορες κατευθύνσεις με επίκεντρο, όπως είναι φυσικό, το Κυπριακό και τις εξελίξεις του. Απεστάλη επιστολή προς τον Πρόεδρο του Συμβουλίου Ασφαλείας, τα πέντε μόνιμα μέλη του Συμβουλίου Ασφαλείας, το Γενικό Γραμματέα του ΟΗΕ και τον Πρωθυπουργό της Σουηδίας υπό την ιδιότητά του ως προεδρεύοντος της Ε.Ε.

Το περιεχόμενο των επιστολών, πρόσθεσε, επαναβεβαιώνει τη θέση ότι η δική μας πλευρά ήταν και είναι πάντα έτοιμη να συνεχίσει το διάλογο για επίτευξη λύσης διζωνικής, δικοινοτικής ομοσπονδίας.


Το Συμβούλιο Ασφαλείας υποστηρίζει πλήρως το ΓΓ των ΗΕ

Το Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ ασχολήθηκε με την κατάσταση στην Κύπρο στις 12.12.2000 και σε σχετική ανακοίνωση αναφέρονται, μεταξύ άλλων, τα εξής : « Τα μέλη του Συμβουλίου Ασφαλείας ενημερώθηκαν σήμερα από τον Ειδικό Σύμβουλο του Γενικού Γραμματέα των Ηνωμένων Εθνών για την Κύπρο κ. Alvaro de Soto.

Κατά τη διάρκεια των διαβουλεύσεων τα μέλη του Συμβουλίου έδωσαν την πλήρη στήριξη τους στις προσπάθειες του Γενικού Γραμματέα για επίτευξη συνολικής διευθέτησης στο Κυπριακό. Καλωσορίζουν και στηρίζουν την πρόθεσή του να συνεχίσει τη διαδικασία που εγκαινίασε το Νοέμβριο του 1999 και καλούν όλα τα ενδιαφερόμενα μέρη να συνεργαστούν μαζί του.»

Ο Ισπανός ΥΠΕΞ και ο Λουξεμβουργιανός Ευρωβουλευτής Ζ. Πόος επικρίνουν τον Ντενκτάς

Ο Ισπανός Υπουργός Εξωτερικών κ. Josep Pique σε κοινή δημοσιογραφική διάσκεψη τύπου με τον Κύπριο ομόλογο του κ. Κασουλίδη στη Μαδρίτη στις 23.1.2001 διαβεβαίωσε για την υποστήριξη της χώρας του στις προσπάθειες για επίλυση του κυπριακού προβλήματος το οποίο, όπως ανέφερε, δημιουργήθηκε με την εισβολή τουρκικών στρατευμάτων στην Κύπρο και κάλεσε τον Τουρκοκύπριο ηγέτη να επιστρέψει στις εκ του σύνεγγυς συνομιλίες, ούτως ώστε να εξευρεθεί μια λύση στο πρόβλημα με βάση τα σχετικά ψηφίσματα του Συμβουλίου Ασφαλείας.

Αντίδραση υπήρξε και από το Λουξεμβουργιανό Ευρωβουλευτή και Εισηγητή για το Κυπριακό κ. Ζακ Πόος , ο οποίος σε δήλωση του στις 28.11.2000 ανέφερε ότι αν ο κ. Ντενκτάς δεν προσέλθει στις συνομιλίες, τότε ο Γενικός Γραμματέας των Ηνωμένων Εθνών πρέπει να υποβάλει έκθεση στο Συμβούλιο Ασφαλείας στην οποία θα πρέπει να καταγράφεται η συμπεριφορά του Τ/Κ ηγέτη και να αποδίδονται ευθύνες εκεί που υπάρχουν. Επίσης τόνισε ότι το πλαίσιο για λύση του Κυπριακού υπάρχει και αυτό δεν είναι άλλο από τα ψηφίσματα του Συμβουλίου Ασφαλείας, σημειώνοντας ότι η λύση θα πρέπει να είναι σύμφωνη με το διεθνές δίκαιο (ΚΥΠΕ 28.11.2000)


Κινητοποίηση του διεθνούς παράγοντα

Tον Ιανουάριο του 2001 παρατηρείται κινητοποίηση του διεθνούς παράγοντα για να σωθεί η διαδικασία των συνομιλιών. Έτσι, το πρώτο δεκαπενθήμερο ήλθαν στην Κύπρο για επαφές με τις δυο πλευρές ο Πρoεδρικός Απεσταλμένος των ΗΠΑ κ. Alfred Moses και ο Ειδικός Συντονιστής του Αμερικανικού Υπουργείου Εξωτερικών κ. Thomas Weston καθώς και ο Ειδικός Αντιπρόσωπος της Βρετανίας για το Κυπριακό Sir David Hannay.

Επίσης την τελευταία βδομάδα του Ιανουαρίου 2001 ήλθε στην Κύπρο ο Ειδικός Σύμβουλος του Γενικού Γραμματέα των Ηνωμένων Εθνών για την Κύπρο κ. Alvaro de Soto, ο οποίος είχε συναντήσεις με τον Πρόεδρο Κληρίδη και τον κ. Ντενκτάς, σε μια προσπάθεια να πείσει τον Τουρκοκύπριο ηγέτη να επιστρέψει στην τράπεζα των διαπραγματεύσεων. Σε δήλωση του μετά τη δεύτερη συνάντηση που είχε με τον αξιωματούχο των Ηνωμένων Εθνών στις 28.1.2001, ο κ. Ντενκτάς ανέφερε ότι εξήγησε στον κ. De Sotto γιατί είναι αχρείαστος ο νέος γύρος των συνομιλιών και επανέλαβε τους ισχυρισμούς του για συνομοσπονδία ( Τουρκικό Πρακτορείο Ειδήσεων Ανατολή, 28.1.2001 )

Αντιθέτως η Ελληνοκυπριακή πλευρά εξέφρασε την ετοιμότητα της να συμμετάσχει στις συνομιλίες. Ο Κυβερνητικός Εκπρόσωπος σε δήλωση του ανέφερε ότι στις 29.1.2001 ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας είχε συναντηθεί για δεύτερη φορά με τον κ. De Sotto, κατά την οποία επανέλαβε κατηγορηματικά τη θέση της Ελληνοκυπριακής πλευράς ότι οι δύο πλευρές έχουν υποχρέωση να συνεχίσουν τη διαδικασία όπως καθορίστηκε από το Γενικό Γραμματέα και προς αυτή την κατεύθυνση η Ελληνοκυπριακή πλευρά αναμένει από το Γενικό Γραμματέα τον καθορισμό ημερομηνίας αμέσως, για να συνεχιστούν οι εκ του σύνεγγυς συνομιλίες πάρα πέρα.


Η τουρκική αδιαλλαξία συνεχίζεται

Ο κ. Ντενκτάς δεν πείσθηκε από τους διεθνείς μεσολαβητές να επιστρέψει στην τράπεζα των διαπραγματεύσεων. Αντίθετα επαναλάμβανε τις γνωστές του θέσεις για επιστροφή στις συνομιλίες μόνο αν αναγνωρισθεί η ούτω καλούμενη « Τουρκική Δημοκρατία της Βόρειας Κύπρου» ( Τουρκικό Πρακτορείο Ανατολή 10.2.2001 )

Ο Τουρκοκύπριος ηγέτης δεν λαμβάνει υπόψη ούτε και τις προτροπές των ιδίων των συμπατριωτών του για επιστροφή στις συνομιλίες. Συγκεκριμένα στις 12.4.2001, 41
τουρκοκυπριακές οργανώσεις, περιλαμβανομένων του Τουρκικού Ρεπουμπλικανικού Κόμματος και του Κινήματος Πατριωτικής Ενότητας υπέβαλαν μνημόνιο στον κ. Ντενκτάς, με το οποίο τον καλούσαν να επιστρέψει στις συνομιλίες ( Τ/Κ εφημερίδα Avrupa, 12.4.2001) . Oι οργανώσεις αυτές είναι μέλη της πλατφόρμας : « Αυτή η γη είναι δική μας ».

Eπίσης ο Πρόεδρος του Συνδέσμου Τουρκοκυπρίων Επιχειρηματιών κ. Σαλίχ Τσεκιλέρ ζήτησε την επιστροφή του Ντενκτάς στις συνομιλίες ( Τ/Κ Τύπος 6.6.2001)
Εξάλλου, ο πρώην Πρέσβης της Τουρκικής Δημοκρατίας Ινάλ Μπατού σε δήλωση του σε πρόγραμμα της τουρκικής τηλεόρασης ΤRΤ 2 δήλωσε ότι η τουρκική πλευρά διέπραξε μεγάλο λάθος με το να αποχωρήσει από τις συνομιλίες και απευθυνόμενος στους συμπατριώτες του είπε: «Πρέπει να επιστρέψετε αμέσως ».( Yeni Duzen, 31.5.2001 )

Στην έκθεση του προς το Συμβούλιο Ασφαλείας για τις δραστηριότητες της UNFICYP (S/2001/534, παρ.15, 30.5.2001) ο ΓΓ των ΗΕ αναφέρει ότι ο κ. Ντενκτάς ζήτησε να μη καθορισθεί ημερομηνία για τις εκ του σύνεγγυς συνομιλίες, δακτυλοδείχνοντας, με τον τρόπο αυτό, ως υπεύθυνο για τη μη συνέχιση των συνομιλιών τον κ. Ντενκτάς.

Ο Πρόεδρος του Συμβουλίου Ασφαλείας σε δήλωση του στις 11.6.2001 αναφέρει ότι τα μέλη του Συμβουλίου υποστηρίζουν πλήρως τις προσπάθειες του Γενικού Γραμματέα για επίτευξη μιας συνολικής διευθέτησης στο Κυπριακό πρόβλημα και κάνει ιδιαίτερη αναφορά στο ψήφισμα 1251 της 29ης Ιουνίου 1999.

Ο Γενικός Γραμματέας των Ηνωμένων Εθνών σε δήλωση του στις 21.6.2001 μετά από συνάντηση του με το Βρετανό Πρωθυπουργό ανέφερε ότι δεν ήταν σε θέση να καθορίσει νέα ημερομηνία για επανάληψη των συνομιλιών

Ο Αρμόδιος για τη Διεύρυνση της Ευρωπαϊκής Ένωσης Επίτροπος κ. Gϋnter Verheugen σε δήλωση του ανέφερε ότι δεν υπάρχει αμφιβολία ότι η θέση των Τουρκοκυπρίων έχει δυσχερανθεί από την απόφαση τους να αποχωρήσουν από τις συνομιλίες. Τη δήλωση αυτή έκανε ο κ. Verheugen σε συνεδρία της Επιτροπής Εξωτερικών του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου στο Στρασβούργο στις 3 Ιουλίου 2001, κατά την οποία ενημέρωσε τους Ευρωβουλευτές για την πορεία των ενταξιακών διαπραγματεύσεων και γενικότερα της διεύρυνσης.

Εξάλλου ο Αναπληρωτής Πρωθυπουργός και Υπουργός Εξωτερικών του Βελγίου επισκέφθηκε την Άγκυρα όπου είχε συναντήσεις με μέλη της τουρκικής κυβέρνησης. Σε δήλωση του μετά τη συνάντηση με τον κ. Γιλμάζ ανέφερε : « Είπα στους συναδέλφους μου ότι η εξεύρεση λύσης στο κυπριακό πρόβλημα είναι πολύ σημαντική και επιμένουμε στην επιστροφή του κ. Ντενκτάς στις εκ του σύνεγγυς υπό την αιγίδα του Γενικού Γραμματέα των Ηνωμένων Εθνών. Αυτός είναι ο καλύτερος τρόπος για λύση του προβλήματος». ( Τουρκικό Πρακτορείο Ειδήσεων Ανατολή 3.7.2001 ).

Επίσης οι διακεκριμένοι Τούρκοι αρθρογράφοι Sαmi Kohen της Milliyet και Sedat Sertoglu της Sabah σε συνέντευξη τους στην τουρκοκυπριακή εφημερίδα Halkin Sesi (6.7.2001) καλούν την τουρκοκυπριακή πλευρά να επιστρέψει στις συνομιλίες όσο το δυνατό πιο σύντομα.

Οι Υπουργοί Εξωτερικών της Ευρωπαϊκής Ένωσης, στο πλαίσιο των εργασιών του Συμβουλίου Γενικών Υποθέσεων της Ε.Ε. στις Βρυξέλλες, υιοθέτησαν στις 16.7.2001 το κείμενο των Προτεραιοτήτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης ενόψει των εργασιών της 56ης Συνόδου της Γενικής Συνέλευσης των Ηνωμένων Εθνών, όπου, μεταξύ άλλων, γίνεται αναφορά και στο Κυπριακό.

Στο κείμενο αναφέρεται ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση θεωρεί το στάτους κβο στην Κύπρο απαράδεκτο και ότι υποστηρίζει σθεναρά τις προσπάθειες του Γενικού Γραμματέα των Ηνωμένων Εθνών για εξεύρεση συνολικής λύσης σύμφωνα με τις συναφείς αποφάσεις του Συμβουλίου Ασφαλείας. Στο ίδιο κείμενο η Ευρωπαϊκή Ένωση εκφράζει τη λύπη της για το σημερινό αδιέξοδο στην ειρηνευτική διαδικασία και καλεί την τουρκοκυπριακή πλευρά να επανέλθει το συντομότερο δυνατό στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων.


Η Ελληνοκυπριακή πλευρά επαναβεβαιώνει τη θετική στάση της για τις συνομιλίες

Ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας κ. Γλαύκος Κληρίδης δήλωσε στις 3.8.2001 ότι η Κυπριακή Κυβέρνηση θα ανταποκριθεί θετικά στην περίπτωση που ο Γενικός Γραμματέας των Ηνωμένων Εθνών κ. Κόφι Ανάν απευθύνει πρόσκληση για συνομιλίες. Ο κ. Κληρίδης πρόσθεσε ωστόσο ότι η επανέναρξη των συνομιλιών θα εξαρτηθεί από τη συνάντηση του κ. Ντενκτάς με το Γενικό Γραμματέα των Ηνωμένων Εθνών στις 28 Αυγούστου στην Αυστρία.

Ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας ανέφερε τέλος ότι η κυπριακή κυβέρνηση δεν έχει ζητήσει οτιδήποτε από τα Ηνωμένα Έθνη και ότι η θέση της είναι η αποδοχή της πρόσκλησης του κ. Ανάν.

Εξάλλου ο Κυβερνητικός Εκπρόσωπος σε δήλωση του στις 9.8.2001 ανέφερε : «Δηλώνω κατηγορηματικά ότι η Ελληνοκυπριακή πλευρά είναι έτοιμη και αποφασισμένη να συμμετάσχει με εποικοδομητική διάθεση και αποφασιστικότητα στη διαδικασία των συνομιλιών ».


Τα Ηνωμένα Έθνη δραστηριοποιούνται

Στις 28.8.2001 πραγματοποιείται στην Αυστρία η συνάντηση Ανάν – Ντενκτάς, ενώ από τις 30.8.2001 μέχρι τις 5.9.2001, ο κ. De Soto έχει σειρά συναντήσεων με τον Πρόεδρο Κληρίδη και τον κ. Ντενκτάς.

Στις 5.9.2001 ο κ. De Soto έδωσε δημοσιογραφική διάσκεψη στο Λήδρα Πάλας κατά την διάρκεια της οποίας είπε: « Ολοκληρώνοντας την επίσκεψή μου θέλω να κάνω την ακόλουθη δήλωση: Ανακοινώνω ότι εκ μέρους του Γενικού Γραμματέα έχω διαβιβάσει στην Εξοχότητα του τον Ελληνοκύπριο ηγέτη κ. Γλαύκο Κληρίδη και την Εξοχότητα του τον Τουρκοκύπριο ηγέτη κ. Ντενκτάς πρόσκληση για επανέναρξη της αναζήτησης συνολικής διευθέτησης του Κυπριακού κάτω από την αιγίδα του Γενικού Γραμματέα. Ελπίζουμε ότι μια καινούργια φάση της αποστολής καλών υπηρεσιών του Γενικού Γραμματέα θα ξεκινήσει με χωριστές συναντήσεις του Γενικού Γραμματέα με τους δυο ηγέτες στις 12 Σεπτεμβρίου του 2001 στη Νέα Υόρκη».


Ο κ. Ντενκτάς απορρίπτει την πρόσκληση του ΓΓ των ΗΕ

Ο κ. Ντενκτάς, ακολουθώντας την πάγια αρνητική τακτική του και επιδεικνύοντας πλήρη περιφρόνηση για το Γενικό Γραμματέα των Ηνωμένων Εθνών, απέρριψε την πρόταση για επανάληψη των συνομιλιών με το αιτιολογικό ότι δεν υπάρχει κοινό έδαφος. ( Τουρκικό Πρακτορείο Ειδήσεων Ανατολή, 5.9.2001)

Το Τουρκικό Υπουργείο Εξωτερικών σε ανακοίνωση του υποστηρίζει πλήρως τη θέση Ντενκτάς αναφέροντας χαρακτηριστικά ότι συμμερίζεται τις απόψεις του Τουρκοκύπριου ηγέτη. ( Τουρκική Τηλεόραση TRT 2 , 5.9.2001)


Η Τουρκοκυπριακή αντιπολίτευση επικρίνει το Ντενκτάς

Ο ηγέτης του Τουρκικού Ρεπουμπλικανικού Κόμματος κ. Ταλάτ σε δήλωση του ανέφερε ότι η πολιτική του Ντενκτάς είναι λανθασμένη και ότι «ο Ντενκτάς σπρώχνει τους Τουρκοκυπρίους στη φωτιά». Επίσης ο ηγέτης του Κόμματος Κοινοτικής Απελευθέρωσης κ. Ακιντζί δήλωσε ότι η πρόσκληση έπρεπε να γίνει αποδεκτή και χαρακτήρισε ως λανθασμένη την πολιτική του «δεν διαπραγματευόμαστε». Εξάλλου το Κίνημα Πατριωτικής Ενότητας σε ανακοίνωση του επικρίνει τον κ. Ντενκτάς, η απόφαση του οποίου, αναφέρει, έρχεται σε αντίθεση με την πλειοψηφία των Τουρκοκυπρίων ( Kibris 7.9.2001)


H Ελληνοκυπριακή πλευρά απαντά θετικά στην πρόσκληση Ανάν

Άμεση υπήρξε η ανταπόκριση της Ελληνοκυπριακής πλευράς στην πρόσκληση Ανάν. Ο Κυβερνητικός Εκπρόσωπος σε δήλωση του στις 6.9.2001 ανέφερε ότι ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας θα αναχωρούσε για τη Ν. Υόρκη στις 10.9.2001 ανταποκρινόμενος έτσι θετικά στην πρόσκληση του Γενικού Γραμματέα.


Η διεθνής κοινότητα καταδικάζει τον Ντενκτάς.

Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, μέσω του Αρμόδιου για τη Διεύρυνση Επιτρόπου κ. Gunter Verheugen, με γραπτή δήλωση της στις 6.9.2001,εκφράζει την απογοήτευση της για την μη αποδοχή από μέρους του κ. Ντενκτάς της πρόσκλησης του Γενικού Γραμματέα των Ηνωμένων Εθνών για συνομιλίες στις 12 Σεπτεμβρίου με στόχο την επίλυση του Κυπριακού.

Στη δήλωση του ο κ. Verheugen, μεταξύ άλλων, ανέφερε: « Είμαι πολύ απογοητευμένος που ο κ. Ντενκτάς δεν έχει αποδεχθεί την πρόσκληση του Γενικού Γραμματέα των Ηνωμένων Εθνών σε συνομιλίες στις 12 Σεπτεμβρίου. Η Επιτροπή θεωρεί ότι το παράθυρο ευκαιρίας για επίτευξη λύσης πριν από την ένταξη παραμένει ανοικτό και ενθαρρύνει όλα τα ενδιαφερόμενα μέρη να αναλάβουν όλες τις προσπάθειες με το στόχο αυτό υπόψη.»

Το Συμβούλιο Ασφαλείας, μετά την ενημέρωση που είχε από τον κ. De Soto, εξέδωσε στις 26.9.2001 ανακοίνωση στην οποία, μεταξύ άλλων, αναφέρονται τα πιο κάτω: «Τα μέλη του Συμβουλίου εκφράζουν απογοήτευση για την αδικαιολόγητη απόφαση της τουρκικής πλευράς να απορρίψει αυτή την πρόσκληση. Πρόοδος μόνο στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων μπορεί να επιτευχθεί.

Τα μέλη του Συμβουλίου ενθαρρύνουν τον Γενικό Γραμματέα και τον Ειδικό του Σύμβουλο να συνεχίσουν τις προσπάθειες τους χρησιμοποιώντας τις κατευθυντήριες γραμμές του ψηφίσματος 1250, δηλαδή ότι δεν πρέπει να υπάρχουν προϋποθέσεις, όλα τα θέματα είναι στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων, και οι δυο οι πλευρές θα πρέπει να δεσμευθούν με καλή πίστη ότι θα διαπραγματευθούν μέχρι να επιτευχθεί διευθέτηση του προβλήματος και ότι θα πρέπει να ληφθούν πλήρως υπόψη τα σχετικά ψηφίσματα του ΟΗΕ και οι συνθήκες.

Εξάλλου ο εκπρόσωπος του Βρετανικού Υπουργείου Εξωτερικών σε δήλωση του στο ραδιοσταθμό London Greek Radio εξέφρασε τη βαθιά απογοήτευση του για την άρνηση του Ντενκτάς να επιστρέψει στην ειρηνευτική διαδικασία των Ηνωμένων Εθνών και τόνισε ότι δεν βρίσκει δικαιολογημένους ή πειστικούς τους λόγους που προβάλλει.

Ο Μόνιμος Αντιπρόσωπος του Ηνωμένου Βασιλείου στα Ηνωμένα Έθνη Sir Jeremy Greenstock αμέσως μετά την ενημέρωση του Ειδικού Συμβούλου του Γενικού Γραμματέα του ΟΗΕ για το Κυπριακό κ. De Soto στη διάρκεια κλειστών διαβουλεύσεων της ολομέλειας του Συμβουλίου Ασφαλείας, έκανε στις 26.9.2001 δήλωση στην οποία, μεταξύ άλλων, ανέφερε: «Ήθελα να κάνω ξεκάθαρο από πλευράς Ηνωμένου Βασιλείου ότι είμαστε απογοητευμένοι που η πρόσκληση του Γενικού Γραμματέα του ΟΗΕ για επανάληψη των συνομιλιών στη Νέα Υόρκη αυτό το μήνα για εξεύρεση μιας συνολικής λύσης απορρίφθηκε από την τουρκική πλευρά. Είναι ξεκάθαρο ότι ο κ. Ντενκτάς από μέρους της τουρκοκυπριακής πλευράς δεν είναι διατεθειμένος να ανταποκριθεί στην πρωτοβουλία του Γενικού Γραμματέα να προσπαθήσει μια και καλή να εξευρεθεί μια λύση στο κυπριακό πρόβλημα. Το Ηνωμένο Βασίλειο με μεγάλη ευχαρίστηση διαπιστώνει ότι η θέση που έχει πάρει το Συμβούλιο είναι να υποδείξει την πλευρά που απέρριψε την πρόσκληση του Γενικού Γραμματέα.»

Τα διεθνή πρακτορεία ειδήσεων κάλυψαν ειδησεογραφικά τη σχετική είδηση. Είναι, όμως, χαρακτηριστικός ο τίτλος σχετικής ανταπόκρισης του πρακτορείου Reuters: «Το Συμβούλιο Ασφαλείας μαστιγώνει την Τουρκία»

Απαιτείται αλλαγή της τουρκικής στάσης

Από τα πιο πάνω συνάγεται αβίαστα το συμπέρασμα ότι η μη επίτευξη προόδου στις δικοινοτικές συνομιλίες οφείλεται στην αδιάλλακτη στάση του Τουρκοκύπριου ηγέτη κ. Ντενκτάς, ο οποίος, με την υποστήριξη της Άγκυρας, παρεμβάλλει συνεχώς προσκόμματα στην ειρηνευτική διαδικασία των Ηνωμένων Εθνών και περιφρονεί τη διεθνή κοινότητα.
Οι βάσεις για τη λύση του κυπριακού προβλήματος υπάρχουν και αυτές είναι τα ψηφίσματα των Ηνωμένων Εθνών και οι Συμφωνίες Υψηλού Επιπέδου. Το μόνο που χρειάζεται είναι να τιμήσει ο κ. Ντενκτάς την υπογραφή του στις πιο πάνω Συμφωνίες. Τότε θα ανοίξει ο δρόμος για ουσιαστικές διαπραγματεύσεις που θα οδηγήσουν σε μια τελική διευθέτηση του προβλήματος προς όφελος και των δυο κοινοτήτων σε μια ενωμένη Κύπρο, μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Ημ. Καταχώρησης 19/11/2001

Αρχή