Κυρίες και Κύριοι,

Βρισκόμαστε σήμερα εδώ για να ξεκινήσουμε το γράψιμο ενός νέου κεφαλαίου στην Ιστορία της Κυπριακής Βιομηχανίας. Εγκαινιάζουμε το Πρώτο Εκκολαπτήριο στην Κύπρο που λειτουργεί μέσα στα πλαίσια του Σχεδίου της Νέας Βιομηχανικής Πολιτικής του ΥΕΒΤ.

Όταν πριν σχεδόν δεκαοκτώ χρόνια πρότεινα την ίδρυση εκκολαπτηρίου επιχειρήσεων υψηλής τεχνολογίας στην Κύπρο εισέπραξα μειδιάματα συμπόνιας σε αυτό που μου καταλόγιζαν σαν «αδιόρθωτο ονειροπόλημα».

Σήμερα, δεκαοκτώ χρόνια αργότερα, υπάρχει ένας ανταγωνισμός ποιος θα διεκδικήσει την πρωτιά όσον αφορά εκκολαπτήρια υψηλής τεχνολογίας στην Κύπρο.

Γινόμαστε καθημερινά μάρτυρες ότι δημιουργείται μια νέα μορφή κοινωνίας. Η οικονομική απόδοση, η ανταγωνιστικότητα, η απασχόληση όπως και μεγάλος αριθμός πτυχών της ποιότητας ζωής, είναι πρακτικά δεμένα με τη γνώση.

Εμείς εδώ στον Προμηθέα αποφασίσαμε να θέσουμε τέρμα στο μονόδρομο της ροής της γνώσης  προς την Κύπρο. Μπορεί να γίνει δρόμος διπλής κατεύθυνσης και μάλιστα με αξιόλογη αντίθετη ροή. Ροή προϊόντων Κυπριακής γνώσης, επινόησης και καινοτομίας. Φτάνει να τολμήσουμε.

Η καινοτομία επιτυγχάνεται μόνο όταν αυτή μπει στην αγορά – λόγια του Thomas Gering  του Fraunhofer, ο οποίος τόνισε επίσης ότι για να βγουν επιτυχίες χρειάζεται όχι μόνο τεχνολογία αιχμής αλλά και management αιχμής.

Παρά το ότι να έχει ένας μια σπουδαία ιδέα είναι από μόνο του ένα επίτευγμα, το πραγματικό επίτευγμα σήμερα είναι να την βγάλει στην αγορά. Όσο όμως περισσότερο βασιζόμαστε στην καινοτομία για την αλλαγή στο οικονομο-τεχνικό μας σκηνικό, τόσο περισσότερο αντιλαμβανόμαστε πόσο δύσκολος είναι και ο δρόμος.

Στο σύγχρονο κόσμο η γνώση είναι η πρωταρχική πρώτη ύλη. Είναι η βάση του πλούτου και είναι περισσότερο από ποτέ η προϋπόθεση για ανάπτυξη, πρόοδο, δημιουργία θέσεων εργασίας και κοινωνικής ευημερίας καθώς και το μυστικό της αφθονίας που απολαμβάνουν άνθρωποι και έθνη. Μπορεί να λεχθεί ότι η Γνώση είναι η πρωταρχική μορφή Κεφαλαίου.

Με κέντρα όπως αυτό που εγκαινιάζεται σήμερα, θα μπορέσουμε να μετατρέψουμε γρήγορα και έγκαιρα τις θεωρητικές ανακαλύψεις και τις άγουρες ιδέες σε προηγμένα βιομηχανικά προϊόντα.

Αλλά από μόνα τους Κέντρα σαν αυτό του Προμηθέα δεν είναι αρκετά. Χρειάζεται επανεξέταση των συστημάτων χρηματοπιστωτικής υποδομής, φορολογίας, προώθησης εξαγωγών, σχολικής εκπαίδευσης, βιομηχανικής κατάρτισης και συνεργασίας ιδιωτικού και κρατικού τομέα, πάντα μέσα από το φακό της ενθάρρυνσης της καινοτομικότητας.

Με λίγα λόγια χρειάζεται να καλλιεργηθεί το πνεύμα της συνέργιας και της συνεργασίας πριν δούμε θεαματικές επιτυχίες. Αυτή είναι τελικά η μεγάλη πρόκληση για την Κυβέρνηση. Η αλλαγή πορείας πλεύσης, ακούγοντας όμως και την συμβουλή του Nigel Griffith, Βρετανού  Υπουργού Μικρών Επιχειρήσεων που είπε πρόσφατα ότι τα εκκολαπτήρια θα πρέπει να δίνουν ευκαιρίες σε όλους και όχι μόνο στις επιχειρήσεις Υψηλής Τεχνολογίας.

Οι υπάρχουσες επιχειρήσεις λένε ότι θέλουν να καινοτομήσουν, αλλά οι δομές, οι μέθοδοι, οι διαδικασίες και οι προϋπολογισμοί τους συχνά τις οδηγούν στην αντίθετη κατεύθυνση. Πρέπει να τα αλλάξουν όλα αυτά μαζί με τις νοοτροπίες που τις στηρίζουν και να εκθέσουν τους εαυτούς τους σε περισσότερα ρίσκα, περισσότερη καινοτομία, περισσότερη αμφισβήτηση.

Αυτό δεν μπορεί να γίνει χωρίς να βρεθεί η χρυσή τομή μέσα από το παράδοξο που ζητούμε από τη διεύθυνση αυτών των επιχειρήσεων. Να θέτουν δηλαδή υψηλούς στόχους και να τους κυνηγούν επίμονα ενώ ταυτόχρονα να κοιτάζουν παντού γύρω τους να βρουν νέες ευκαιρίες, να καινοτομούν ενώ αποφεύγουν τα λάθη, να σκέφτονται μακροπρόθεσμα αλλά να παρουσιάζουν αποτελέσματα εδώ και τώρα, να συνεργάζονται μεταξύ τους και να ανταγωνίζονται ταυτόχρονα, να αποκεντρώνουν και να διατηρούν έλεγχο, να εξειδικεύονται αλλά και να μη χάνουν ευκαιρίες.

Η ροή γνώσης και προσοντούχου προσωπικού από τα Πανεπιστήμια και τα ερευνητικά κέντρα σε νέες εταιρείες που δημιουργούνται ειδικά για να εκμεταλλευτούν τη νέα γνώση είναι κρίσιμοι παράγοντες για την ανανέωση του βιομηχανικού υποβάθρου μιας χώρας.

Ταυτόχρονα όμως διαπιστώνεται, πάνω σε ευρωπαϊκό επίπεδο, το μειωμένο ενδιαφέρον των νεαρών ατόμων να ακολουθήσουν επιστημονικούς κλάδους σπουδών και αντίστοιχες καριέρες.

Αυτό μαζί με τη στατική δημογραφική τάση παρουσιάζει μια μεγάλη απειλή για τη μελλοντική μας κοινωνικο-οικονομική ανάπτυξη. Ήδη στην Κύπρο παρατηρούμε έλλειψη υψηλής στάθμης επιστημόνων αν και καυχιόμαστε ότι έχουμε χιλιάδες πτυχιούχους.  Που είναι αυτοί οι άνθρωποι;  Γιατί δεν είναι σήμερα εδώ;

Τι είναι εκείνο που κάνει τους Κύπριους επιστήμονες να διαπρέπουν στο εξωτερικό?  Αυτό θα πρέπει να μας προβληματίσει.

Είναι τα μέσα?
Είναι τα χρήματα?
Είναι η αναγνώριση της δουλειάς τους?
Είναι η κουλτούρα της έρευνας?

Με ποιο τρόπο θα σταματήσουμε αυτή την φυγή και την απώλεια του πιο πολύτιμου μας πόρου;

Είναι προφανές ότι η μελλοντική οικονομική ανάπτυξη βασίζεται πάνω σε μια συνεχή παροχή νέας γνώσης και αυτή θα πρέπει να εξασφαλιστεί σαν προϋπόθεση.

Εδώ είναι που χρειάζεται η παρέμβαση του Κράτους  ώστε η μεταφορά της τεχνολογίας στην πράξη να έχει τόση έμφαση όσο και η βασική έρευνα που τη στηρίζει. Πρέπει να υπάρχει εμπλοκή του Κράτους άλλά όχι ποδηγέτηση.  Η πρωτοβουλία πρέπει να παραμένει στον ιδιωτικό τομέα.

Η δύναμη και η αντοχή μιας οικονομίας είναι η ποικιλότητά της – αν και πολύ συχνά εκλαμβάνεται λανθασμένα σαν αδυναμία. Όπως και στο φυσικό κόσμο έτσι και μια κοινωνία ανθρώπων είναι πιο ανθεκτική όταν είναι διαφοροποιημένη.

Έχουμε ευθύνη να διορθώσουμε την αστάθεια που προκύπτει από τη «μονοκαλλιέργεια» του Τουρισμού. Υπάρχει σαφής αναγκαιότητα και υποχρέωση εμπλουτισμού του φάσματος των δραστηριοτήτων του πληθυσμού για χάρη της συνέχειας.

Κάθε φορά που ακούγονται στην Κύπρο συνθήματα και φωνές για το κλείσιμο των βιομηχανιών, ακούγεται και το τρίξιμο της πόρτας που κλείνει τις επιλογές της επόμενης γενεάς.

Χωρίς επιστήμονες τεχνικούς και πραγματικούς ερευνητές, μια κοινωνία χάνει και στους υπόλοιπους τομείς. Γίνεται κλειστή, στείρα και άγονη και αποπέμπει τα καλύτερα μυαλά της που φεύγουν και δεν επιστρέφουν.

Αποστερούνται έτσι της προσφοράς των γνώσεων και εμπειριών τους όλες οι άλλες δραστηριότητες, η κοινωνική ζωή, οι ομάδες δράσης της κάθε περιοχής και γενικά όπου θα τους βρίσκαμε εκτός ωρών εργασίας.

Ο Ελληνικός χώρος από τα αρχαία χρόνια σημαδεύτηκε από την περιέργεια για γνώση, την τόλμη για εξερεύνηση και τη φαντασία για δημιουργία.  Αυτά μεταλαμπαδεύτηκαν στην Ευρώπη.

Σήμερα αναγνωρίζοντας ότι ο ίδιος αυτός χώρος έχει «κόψει πίσω» σε σύγκριση με τους άλλους παίκτες στη διεθνή σκηνή, μερικοί από εμάς είναι αποφασισμένοι να βοηθήσουμε στο σπρώξιμο των ορίων της γνώσης ακόμα πιο μπροστά με γνώμονα τη διττή κληρονομιά της ιστορίας και των αξιών μας.

Η σύγχρονη μορφή του Έλληνα της Κύπρου όμως, που κατάφερε να γίνει μέρος της Ευρωπαϊκής Ένωσης, θα πρέπει να ξαναβρεί την ικανότητα του να επινοεί, του να ανακαλύπτει και του να  καινοτομεί μέσα σε ένα κλίμα όπου η κλασσική κουλτούρα συναντά τις σύγχρονες ανάγκες.

Κέντρα Έρευνας θα δημιουργηθούν και στην Κύπρο και θα πυροδοτούν το μηχανισμό της καινοτομίας.  Από μόνα τους όμως δεν είναι αρκετά.  Η κυβέρνηση, σε συνεργασία με όλους εμάς θα πρέπει να προχωρήσει στην ανάπτυξη μιας συγκροτημένης πολιτικής για την επιστήμη και την τεχνολογία, υποστηριζόμενη από μια οικονομική, βιομηχανική και χρηματοδοτική στρατηγική παγκόσμιας εμβέλειας έτσι ώστε να μπορούμε πραγματικά να εκμεταλλευτούμε αυτό το τεράστιο δυναμικό.

Για να επιτευχθεί αυτό χρειάζεται η εμπλοκή των ερευνητών, των ακαδημαϊκών, των επενδυτών, των βιομηχάνων, των επιχειρηματιών, των δημοσίων αρχόντων και κάθε ενός άλλου που μπορεί να αντιληφθεί το μέγεθος των ωφελημάτων στον τόπο και στις επερχόμενες γενεές των Κυπρίων που θα πρέπει να προετοιμαστούν κατάλληλα.

Τα εκκολαπτήρια μαζί με την Κυβέρνηση και όλους τους άλλους εμπλεκόμενους φορείς που καλούνται να μετατρέψουν τη θεωρητική γνώση και ανακαλύψεις σε βιομηχανική πρόοδο πρέπει να έχουν στη διάθεσή τους κατάλληλα εργαλεία χρηματοδότησης, φορολογικής ενθάρρυνσης και άλλα κίνητρα ώστε να γίνουν αποτελεσματικά όργανα εφαρμογής της νέας Βιομηχανικής Πολιτικής.

Πριν τελειώσω θα ήταν σοβαρότατη παράλειψη να μην ευχαριστήσω και από του βήματος τούτου όλα τα στελέχη του Υπουργείου Εμπορίου, Βιομηχανίας και Τουρισμού, του Γραφείου Προγραμματισμού και όλων των άλλων Υπηρεσιών, Τμημάτων και Οργανισμών και πολλούς ανώνυμους φίλους που δούλεψαν μαζί μας για να φθάσουμε μέχρι εδώ.  Παρ’ όλα τα προβλήματα και τις καθυστερήσεις ανοίξαμε το μονοπάτι και είμαι βέβαιος ότι όλα πλέον θα παίρνουν τον δρόμο της υλοποίησης με γοργότερους ρυθμούς.

Θέλω επίσης να ευχαριστήσω θερμά το προσωπικό της Proplan, της I-cube και του Προμηθέα που δούλεψαν και δουλεύουν πολύ σκληρά συμμεριζόμενοι την αγωνία αλλά και το πείσμα μας να δούμε το Εκκολαπτήριο του Προμηθέα να «πετά».

[Αρχική Σελίδα] [Πάνω ] [Σελίδα Ομιλιών]