Τι κάνουν τα Ηνωμένα Έθνη για να προωθήσουν τα οικονομικά, κοινωνικά και πολιτιστικά δικαιώματα;

Η Οικουμενική Διακήρυξη των Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων και το Διεθνές Σύμφωνο για τα Οικονομικά, Κοινωνικά και Πολιτιστικά Δικαιώματα περιλαμβάνουν ένα αριθμό ανθρωπίνων δικαιωμάτων που η υλοποίησή τους εξαρτάται πάρα πολύ από την οικονομική και κοινωνική ανάπτυξη της χώρας ή της περιοχής. Ανάμεσα σ' αυτά τα δικαιώματα είναι το δικαίωμα της κοινωνικής ασφάλισης, το δικαίωμα της εργασίας κάτω από δίκαιες και ευνοϊκές συνθήκες, το δικαίιωμα για επίπεδο ζωής ικανοποιητικό για την υγεία και την ευημερία του ίδιου του ατόμου και της οικογένειάς του, και το δικαίωμα της εκπαίδευσης.

Ο ίδιος ο Οργανισμός Ηνωμένων Εθνών, ιδιαίτερα μέσω του Προγράμματός του για Ανάπτυξη και των μέσω εξειδικευμένων Οργανώσεων, τέτοιων όπως η Διεθνής Οργάνωση Εργασίας, η Οργάνωση Παγκόσμιας Υγείας, η Οργάνωση Τροφίμων και Γεωργίας και η Εκπαιδευτική, Επιστημονική και Πολιτιστική Οργάνωση των Ηνωμένων Εθνών, παρέχουν, μέσω μεγάλου αριθμού προγραμμάτων βοήθειας, απευθείας βοήθεια για ανάπτυξη της οικονομικής ευημερίας, της υγειονομικής περίθαλψης, της εκπαίδευσης και πολλών άλλων πτυχών της ζωής των ανθρώπων σε μεγάλο αριθμό χωρών του κόσμου.

Η Επιτροπή Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων ανασκοπεί, για λογαριασμό της, κάθε χρόνο το ζήτημα της υλοποίησης των οικονομικών, κοινωνικών και πολιτιστικών δικαιωμάτων με σκοπό τον εντοπισμό εμποδίων στην πλήρη εφαρμογή αυτών των δικαιωμάτων και την υποβολή εισηγήσεων για υπερπήδησή τους. Για παράδειγμα, το 1986 η Επιτροπή μελέτησε εκθέσεις που υποβλήθηκαν από τη Διεθνή Οργάνωση Εργασίας, την Οργάνωση Τροφίμων και Γεωργίας και την Παγκόσμια Οργάνωση Υγείας σε σχέση με το βαθμό εφαρμογής των δικαιωμάτων για τροφή, υγεία, εκπαίδευση και εργασία. Η Επιτροπή, υπό το φως αυτών των εκθέσεων, κάλεσε την Υπό-Επιτροπή να εργαστεί περαιτέρω πάνω στο πώς θα υλοποιηθούν τα οικονομικά, κοινωνικά και πολιτιστικά δικαιώματα.

Η Υπο-Επιτροπή, το 1983, εξέτασε μελέτη πάνω στη νέα οικονομική τάξη και την προώθηση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Η Υπο-Επιτροπή ανέφερε, μεταξύ άλλων, ότι ο απώτερος στόχος στην εφαρμογή της νέας οικονομικής τάξης πρέπει να είναι η υλοποίηση του πλήρους σεβασμού των ανθρωπίνων δικαιωμάτων.

Τι γίνεται με το δικαίωμα στην ανάπτυξη;

Το δικαίωμα της ανάπτυξης ως ανθρώπινο δικαίωμα έχει αναγνωριστεί από την Επιτροπή Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων και τη Γενική Συνέλευση. Και τα δύο σώματα έχουν δηλώσει ότι η ισότητα στην ευκαιρία για ανάπτυξη είναι τόσο δικαίωμα των εθνών όσο και δικαίωμα των ατόμων μέσα στα έθνη.

Το 1986 η Γενική Συνέλευση υιοθέτησε τη Διακήρυξη για το Δικαίωμα στην Ανάπτυξη, η οποία αναφέρει ότι το δικαίωμα για ανάπτυξη είναι ένα αναφαίρετο δικαίωμα, δυνάμει του οποίου κάθε άνθρωπος και όλοι οι λαοί δικαιούνται να συμμετέχουν, να συμβάλλουν και να απολαμβάνουν οικονομική, κοινωνική, πολιτιστική και πολιτική ανάπτυξη, ώστε όλα τα ανθρώπινα δικαίωματα και οι θεμελιώδεις ελευθερίες να μπορούν να υλοποιούνται πλήρως. Η Διακήρυξη δηλώνει επίσης ότι ο άνθρωπος είναι ο κεντρικός στόχος της ανάπτυξης και πρέπει να είναι ο ενεργός συμμέτοχος και δικαιούχος των καρπών του δικαιώματος στην ανάπτυξη.

Η Διακήρυξη προβλέπει, επίσης, ότι οι χώρες θα πρέπει να διασφαλίζουν για όλους, μεταξύ άλλων, την ισότητα στην ευκαιρία πρόσβασης σε βασικούς πόρους, στην εκπαίδευση, στις υγειονομικές υπηρεσίες, στην τροφή, στην στέγαση, στην απασχόληση και στη δίκαιη κατανομή του εισοδήματος και ότι θα πρέπει να γίνονται οι κατάλληλοι οικονομικοί και κοινωνικοί μετασχηματισμοί με σκοπό την εκρίζωση όλων των κοινωνικών αδικιών.

Τι γίνεται με το δικαίωμα ικανοποιητικής τροφής;

Το δικαίωμα του καθενός για ένα ικανοποιητικό επίπεδο ζωής, για τον ίδιο και την οικογένειά του, περιλαμβανομένου του δικαιώματος για ικανοποιητική τροφή, αναγνωρίζεται από την Οικουμενική Διακήρυξη Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων και το Διεθνές Σύμφωνο για τα Οικονομικά, Κοινωνικά και Πολιτιστικά Δικαιώματα. Η Παγκόσμια Διάσκεψη τροφίμων αναγνώρισε το αναφαίρετο δικαίωμα όλων των ανθρώπων - ανδρών, γυναικών και παιδιών - να απαλλαγούν από την πείνα και τον υποσιτισμό με σκοπό να αναπτύξουν πλήρως και να διατηρήσουν τις σωματικές και πνευματικές τους ικανότητες. Το 1983, η Γενική Συνέλευση, σημειώνοντας με ανησυχία τη συνεχιζόμενη πείνα και τον υποσιτισμό σε πολλές αναπτυσσόμενες χώρες, επιβεβαίωσε ότι το δικαίωμα για τροφή ήταν οικουμενικό ανθρώπινο δικαίωμα και ότι η τροφή δε θα έπρεπε να χρησιμοποιείται ως μέσο άσκησης πολιτικής πίεσης.

Η Επιτροπή Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, το 1983, εξέφρασε τη βαθιά της ανησυχία για την ασταθή φύση της κατάστασης τροφίμων, ιδιαίτερα στις λιγότερο αναπτυγμένες χώρες και για τις επιπτώσεις, ως εκ τούτου, στην απόλαυση του θεμελιώδους δικαιώματος για τροφή. ΄Ετσι η Επιτροπή ζήτησε, στη μελέτη, όπως το δικαίωμα για ικανοποιητική τροφή θεωρηθεί ως ανθρώπινο δικαίωμα και δοθεί ειδική προσοχή στο δεοντολογικό περιεχόμενο του δικαιώματος και της σπουδαιότητάς του σε σχέση με την εγκαθίδρυση της νέας διεθνούς οικονομικής τάξης. Αυτή η μελέτη συμπληρώθηκε το 1987.