Μέρος XII. Διάφοροι Διατάξεις

Άρθρον 169
Τηρουμένων των διατάξεων του άρθρου 50 και της τρίτης παραγράφου του άρθρου 57,

(1) Πάσα διεθνής συμφωνία μετ’ άλλων κρατών ή οιουδήποτε διεθνούς οργανισμού, αφορώσα εις εμπορικά θέματα, οικονομικήν συνεργασίαν, περιλαμβανομένων πληρωμών και πιστώσεων και modus vivendi, συνομολογείται κατόπιν αποφάσεως του Υπουργικού Συμβουλίου.

(2) Η διαπραγμάτευσις πάσης ετέρας συνθήκης, συμβάσεως ή διεθνούς συμφωνίας, ως και η υπογραφή αυτών, γίνεται κατόπιν αποφάσεως του Υπουργικού Συμβουλίου, δεν τίθενται όμως εν ισχύι και δεν δεσμεύουσι την Δημοκρατίαν, ειμή μόνον εφ’ όσον κυρωθώσι δια νόμου ψηφιζομένου υπό της Βουλής των Αντιπροσώπων, ότε και συνομολούνται.

(3) Συνθήκαι, συμβάσεις και συμφωνίαι, συνομολογούμεναι συμφώνως ταις ειρημέναις διατάξεσι του παρόντος άρθρου, έχουσιν από της δημοσιεύσεως αυτών εις την επίσημον εφημερίδα της Δημοκρατίας ηυξημένην ισχύν έναντι οιουδήποτε ημεδαπού νόμου, υπό τον όρον ότι αι τοιαύται συνθήκαι, συμβάσεις και συμφωνίαι εφαρμόζονται αντιστοίχως και υπό του αντιβαλλομένου.

Άρθρον 170
1. Η Δημοκρατία θέλει παραχωρήση πατόπιν συμφωνίας, υπό καταλλήλους όρους, την ρήτραν του μάλλον ευνοουμένου Κράτους εις το Βασίλειον της Ελλάδος, την Τουρκικήν Δημοκρατίαν και το Ηνωμένον Βασίλειον της Μεγάλης Βρεταννίας και Βορείου Ιρλανδίας, εις πάσαν συμφωνίαν οιασδήποτε φύσεως.

2. Αι διατάξεις της πρώτης παραγράφου του παρόντος άρθρου δεν εφαρμόζονται ως προς την συνθήκην την αναφερόμενην εις την εγκαθίδρυσιν της Δημοκρατίας της Κύπρου και συναφθείσαν μεταξύ της Δημοκρατίας, του Βασιλείου της Ελλάδος, της Δημοκρατίας της Τουρκίας και του Ηνωμένου Βασιλείου της Μεγάλης Βρεταννίας και Βορείου Ιρλανδίας, την αφορώσαν εις τας βάσεις και τας στρατιωτικάς διευκολύνσεις, τας παραχωρηθείσας εις το Ηνωμένον Βασίλειον.

Άρθρον 171
1. Εις τας ραδιοφωνικάς και τηλεοπτικάς εκπομπάς μεταδίδονται προγράμματα δι’ αμφοτέρας τας κοινότητας, την ελληνικήν και την τουρκικήν.

2. Η διάρκεια των ραδιοφωνικών προγραμμάτων δια την τουρκικήν κοινότητα δεν θα είναι βραχύτερα των εβδομήκοντα πέντε ωρών εβδομαδιαίως, κατανεμημένων εις κανονικάς ημερησίας εκπομπάς καθ’ απάσας τας ημέρας της εβδομάδος εάν, όμως, επιβληθή μείωσις της συνολικής διαρκείας των εκπομπών, ούτως ώστε η διάρκεια των προγραμμάτων δια την ελληνικήν κοινότητα να καταστή βραχύτερα των εδβομήκοντα πέντε ωρών εβδομαδιαίως, τότε η καθ’ οιανδήποτε εβδομάδα διάρκεια των προγραμμάτων δια την τουρκικήν κοινότητα μειούται κατά τον αυτόν αριθμόν ωρών, κατά τον οποίον εμειώθη η διάρκεια των προγραμμάτων δια την ελληνικήν κοινότητα. Εάν, αντιθέτως, η διάρκεια των προγραμμάτων δια την ελληνικήν κοινότητα αυξηθή πέραν των εκατόν τεσσαράκοντα ωρών εβδομαδιαίως, τότε η διάρκεια των προγραμμάτων δια την τουρκικήν κοινότητα θ’ αυξάνηται κατ’ αναλογίαν τριών ωρών δια την τουρκικήν κοινότητα έναντι επτά ωρών δια την ελληνικήν κοινότητα.

3. Εις την τηλεόρασιν θα διατίθενται εκπομπαί τριών ημερών, καθ’ εκάστην περίοδον δέκα συνεχών ημερών, εις προγράμματα δια την τουρκικήν κοινότητα, και η συνολική διάρκεια των προγραμμάτων τούτων, καθ’ εκάστην τοιαύτην δεκαήμερον περίοδον, ορίζεται κατ’ αναλογίαν τριών ωρών προγράμματος δια την τουρκικήν κοινότητα έναντι επτά ωρών προγράμματος δια την ελληνικήν κοινότητα.

4. Ολαι αι επίσημοι ραδιοφωνικαί και τηλεοπτικαί εκπομπαί γίνονται εις αμφοτέρας τας γλώσσας, την ελληνικήν και την τουρκικήν, και δεν συνυπολογίζονται εις την διάρκειαν των εκπομπών, περί ών το παρόν άρθρον.

Άρθρον 172
Η Δημοκρατία ευθύνεται δια πάσαν ζημιογόνον άδικον πράξιν ή παράλειψιν των υπαλλήλων ή αρχών της Δημοκρατίας εν τη ασκήσει των καθηκόντων αυτών ή κατ’ επίκλησιν ασκήσεως των καθηκόντων αυτών. Νόμος θέλει καθορίση τα περί της ευθύνης της Δημοκρατίας.

Άρθρον 173
1. Χωριστοί δήμοι θα δημιουργηθώσιν εις τας πέντε μεγαλυτέρας πόλεις της Δημοκρατίας ήτοι την Λευκωσίαν, Λεμεσόν, Αμμόχωστον, Λάρνακα και Πάφον, υπό των τούρκων κατοίκων αυτών, υπό τον όρον ότι ο Πρόεδρος και ο Αντιπρόεδρος της Δημοκρατίας θέλουσιν, εντός τεσσάρων ετών από της ενάρξεως της ισχύος του Συντάγματος, εξετάσει το ζήτημα, αν ο χωρισμός ούτος των δήμων των ειρημένων πόλεων θα συνεχισθή ή όχι.

2. Εις οιανδήποτε των ως άνω πόλεων, το συμβούλιον του ελληνικού δήμου εκλέγεται υπό των ελλήνων εκλογέων της πόλεως, το δε συμβούλιον του τουρκικού δήμου εκλέγεται υπό των τούρκων εκλογέων της πόλεως.

3. Εις εκάστην των ως άνω πόλεων συνιστάται οργανισμός συντονισμού, αποτελούμενος εκ δύο μελών εκλεγομένων υπό του συμβουλίου του ελληνικού δήμου, δύο μελών εκλεγομένων υπό του συμβουλίου του τουρκικού δήμου, και ενός προέδρου, εκλεγομένου κοινή συμφωνία υπό των δύο συμβουλίων των εν λόγω δήμων την πόλεως. Ο οργανισμός συντονισμού προνοεί περί πάσης εργασίας, ήτις απαιτείται να ενεργήται από κοινού, παρέχει εντός της πόλεως, εις τους δημότας αμφοτέρων των δήμων, υπηρεσίας ανατεθειμένας αυτώ κατόπιν συμφωνίας των συμβουλίων των δύο δήμων, και μεριμνά περί των θεμάτων, άτινα καθιστώσιν εις ωρισμένον βαθμόν αναγκαίαν την συνεργασίαν.

Άρθρον 174
Εντός των ορίων οιασδήποτε εκ των ως άνω πόλεων, ουδείς δημοτικός φόρος, φόρος ακινήτου ιδιοκτησίας, τέλος ή οιονδήποτε έτερον έσοδον επιβάλλεται, βεβαιούται η εισπράττεται παρ’ οιουδήποτε προσώπου υπό οιουδήποτε εκ των ως άνω δήμων, εάν το πρόσωπον τούτο δεν ανήκη εις την αυτήν προς την του ενδιαφερομένου δήμου κοινότητα, εξαιρουμένων:

(α) των τελών, των καταβαλλομένων δια την χρήσιν δημοτικών αγορών, σφαγείων και ετέρων δημοτικών χώρων, απάντων κειμένων εντός της περιοχής εν τη οποία το συμβούλιον ενός εκ των ως άνω δήμων, οιασδήποτε των ειρημένων πόλεων, ασκεί την αρμοδιότητα αυτού,

(β) των τελών δημοσίων θεαμάτων, των καταβλητέων εντός ακινήτων ή χώρων κειμένων εντός της περιοχής εν τη οποία το συμβούλιον ενός εκ των ως άνω δήμων, οιασδήποτε των ειρημένων πόλεων, ασκεί την αρμοδιότητα αυτού, και

(γ) των τελών, άτινα, κατόπιν συμφωνίας των δύο συμβουλίων των ως άνω δήμων, οιασδήποτε των ειρημένων πόλεων, καταβάλλονται δι’ οιανδήποτε πηρεσίαν παρεχομένην εις πρόσωπον μη ανήκον εις την κοινότητα του δήμου, καθ’ υπέρβασιν του μέτρου της συνήθως παρεχομένης υπό του δήμου υπηρεσιας, άτινα πάντα καταβάλλονται εις το συμβούλιον του περί ού πρόκειται δήμου. Εις την περίπτωσιν, όμως, καθ’ ήν οιαδήποτε υπηρεσία υπό μορφήν ελέγχου ή επιθεωρήσεως, ως και υπηρεσία παρομοίας φύσεως, παρέχεται υπό δήμου, εις οιανδήποτε εκ των ειρημένων πόλεων, εις πρόσωπον ανήκον εις την κοινότητα του ετέρου δήμου, παν σχετικόν τέλος καταβάλλεται εις τον παρέχοντα την υπηρεσίαν δήμον.

Άρθρον 175
Ουδεμία άδεια χορηγείται, υπό δήμου οιασδήποτε εκ των ειρημένων πόλεων, εις πρόσωπον μη ανήκον εις την κοινότητα του δήμου τούτου. Άδειαι, όμως, σχετικαί προς ακίνητα, χώρους ή οικοδομικάς εργασίας, εντός της περιοχής εν τη οποία δήμος οιασδήποτε των ειρημένων πόλεων ασκεί την αρμοδιότητα αυτού, εκδίδονται υπό του δήμου τούτου εν σχέσει δε προς την εκδιδομένην άδειαν, ο αυτός δήμος, ο οποίος εισπράττει τα καταβλητέα σχετικά τέλη, παρέχει πάσαν υπηρεσίαν, ενεργεί πάσαν επίβλεψιν και πάντα έλεγχον.

Άρθρον 176
Ουδέν, εν τοις άρθροις 173 έως 178 συμπεριλαμβανομένοις, δύναται να ερμηνευθή ως αποκλείον την έκδοσιν νόμου περί σχεδίου πόλεων εφαρμοζομένου εις οιονδήποτε εκ των ως άνω δήμων, τηρουμένων των κάτωθι όρων:

(α) η καταρτίζουσα τα πολεοδομικά σχέδια αρχή, δι’ οιανδήποτε εκ των ειρημένων πόλεων, αποτελείται εκ δεκαμελούς επιτροπής, συντεθειμένης εξ επτά Ελλήνων και τριών Τούρκων,

(β) αι αποφάσεις της αρχής ταύτης λαμβάνονται δι’ απολύτου πλειοψηφίας ουδεμία όμως απόφασις αφορώσα εις ελληνικόν δήμον λαμβάνεται, εάν η ως άνω πλειοψηφία δεν περιλαμβάνεται τας ψήφους τουλάχιστον τεσσάρων Ελλήνων, και ουδεμία απόφασις αφορώσα τουρκικόν δήμον λαμβάνεται, εάν η ανωτέρω ειρημένη πλειοψηφία δεν περιλαμβάνει τας ψήφους τουλάχιστον δύο Τούρκων,

(γ) παν θέμα πολεοδομικής φύσεως οιασδήποτε των προμνηθεισών πόλεων, ως και πας πολεοδομικός διακανονισμός, ανήκουσιν εις την αποκλειστικήν αρμοδιότητα της εν λόγω αρχής.

Άρθρον 177
Τηρουμένων των διατάξεων των άρθρων 173 έως 178 συμπεριλαμβανομένων, έκαστος δήμος οιασδήποτε των ειρημένων πόλεων ασκεί την αρμοδιότητα και απάσας τας λειτουργίας αυτού εντός περιοχχής, της οποίας τα όρια θα καθορισθώσι, δι’ έκαστον δήμον, δια συμφωνίας του Προέδρου και του Αντιπροέδρου της Δημοκρατίας.

Άρθρον 178
Δία τας λοιπάς περιοχάς δέον να ληφθή ειδική πρόνοια δια την συγκρότησιν των οργάνων των δήμων, επί τη βάσει του κανόνος της εν τω μέτρω του δυνατού αναλογικής εκπροσωπήσεως των δύο κοινοτήτων.

<<--- κεντρική σελίδα