Μέρος ΙΙΙ. Περί του Προέδρου της Δημοκρατίας, του Αντιπροέδρου και του
Υπουργικού Συμβουλίου
3. Ο Πρόεδρος
ή ο Αντιπρόεδρος της Δημοκρατίας δύναται να διωχθή ποινικώς δι’ οιονδήποτε
αδίκημα ατιμωτικόν ή ηθικής αισχρότητος, κατόπιν αδείας του προέδρου
του Ανωτάτου Δικαστηρίου. Την κατηγορίαν εισάγουσιν ενώπιον του Ανώτατου
Δικαστηρίου ο γενικός εισαγγελεύς και ο βοηθός γενικού εισαγγελέως της
Δημοκρατίας.
4. (α)Ο
Πρόεδρος ή ο Αντιπρόεδρος της Δημοκρατίας, από της ποινικής αυτού διώξεις
κατ’ εφαρμογήν της δευτέρας ή της τρίτης παραγράφου του παρόντος άρθρου,
απέχει της ασκήσεως των καθηκόντων αυτού, εφαρμοζομένων εν τοιαύτη περιπτώσει
των διατάξεων της δευτέρας παραγράφου του άρθρου 36.
(β)Ο Πρόεδρος
ή ο Αντιπρόεδρος της Δημοκρατίας δικάζεται, επί οιαδήποτε τοιαύτη ποινική
διώξει, υπό του Ανωτάτου Δικαστηρίου επί τη καταδίκη του εκπίπτει του
λειτουργήματος αυτού, επί δε τη αθωώσει του αναλαμβάνει εκ νέου την
άσκησιν των καθηκόντων αυτού.
5. Τηρουμένων
των διατάξεων της δευτέρας και της τρίτης παραγράφου του παρόντος άρθρου,
ο Πρόεδρος ή ο Αντιπρόεδρος της Δημοκρατίας δεν διώκεται δι’ οιονδήποτε
αδίκημα τελεσθέν υπ’αυτού εν τη ασκήσει του λειτουργήματος του, πλην
όμως δύναται να διωχθή μετά την λήξιν της θητείας αυτού, δι’ οιονδήποτε
έτερον αδίκημα τελεσθέν κατά την διάρκειαν αυτής.
6. Ο Πρόεδρος
ή ο Αντιπρόεδρος της Δημοκρατίας δεν δύναται να εναχθή δι’ οιανδήποτε
πράξιν ή παράλειψιν αυτού εν τη εκτελέσει του λειτουργήματος του, ουδέν,
όμως, των εν τη παρούση παραγράφω οριζομένων δύναται να ερμηνευθή ως
αποστερούν καθ’ οιονδήποτε τρόπον οιονδήποτε πρόσωπο του δικαιώματος
εναγωγής της Δημοκρατίας, ως ο νόμος προβλέπει.
Άρθρον
46
Η εκτελεστική εξουσία διασφαλίζεται υπό του Προέδρου και του Αντιπροέδρου
της Δημοκρατίας.
Ο Πρόεδρος
και ο Αντιπρόεδρος της Δημοκρατίας, προς τον σκοπόν της διασφαλίσεως
της εκτελεστικής εξουσίας, έχουσιν Υπουργικόν Συμβούλιον αποτελούμενον
εξ επτά ελλήνων υπουργών και εκ τριών τούρκων υπουργών. Οι υπουργοί
υποδεικνύονται αντιστοίχως υπό του Προέδρου και του Αντιπροέδρου της
Δημοκρατίας, οίτινες διορίζουσι τούτους δια πράξεως υπογραφομένης υπό
αμφοτέρων. Οι υπουργοί δύνανται να επιλέγωνται και εκτός της Βουλής
των Αντιπροσώπων.
Έν εκ κάτωθι
υπουργείων, ήτοι το υπουργείον των εξωτερικών, το υπουργείον αμύνης
ή το υπουργείον των οικονομικών, ανατίθεται εις τούρκον υπουργόν. Εάν
ο Πρόεδρος και ο Αντιπρόεδρος της Δημοκρατίας συμφωνώσι, δύναται ν’
αντικαταστήσωσι το σύστημα τούτο δια συστήματος εναλλαγής εκ περιτροπής.
Το Υπουργικόν
Συμβούλιον ασκεί εκτελεστικήν εξουσίαν, κατά τα εν άρθρω 54 οριζόμενα.
Αι αποφάσεις
του Υπουργικού Συμβουλίου λαμβάνονται δι’ απολύτου πλειοψηφίας και εκτός
εάν ήθελεν ασκηθή υπό του Προέδρου ή του Αντιπροέδρου της Δημοκρατίας
ή υπό αμφοτέρων, συμφώνως τω άρθρω 57, το δικαίωμα της οριστικής αρνησικυρίας
ή της αναπομπής υπό αυτών, του Προέδρου και του Αντιπροέδρου της Δημοκρατίας,
δια δημοσιεύσεως εις την επίσημον εφημερίδα της Δημοκρατίας, συμφώνως
ταις διατάξεσι του άρθρου 57.
Άρθρον
47
Η εκτελεστική εξουσία, η ασκουμένη από κοινού υπό του Προέδρου και του
Αντιπροέδρου της Δημοκρατίας, περιορίζεται εις τα κάτωθι θέματα, ήτοι:
(α)τον
καθορισμόν του σχεδίου και του χρώματος της σημαίας της Δημοκρατίας,
ως εν άρθρω 4 ορίζεται,
(β)την
ίδρυσιν των τιμητικών διακρίσεων και τον καθοριμόν παρασήμων της Δημοκρατίας,
(γ)τον
διορισμόν των μελών του Υπουργικού Συμβουλίου δια πράξεως υπογραφόμενης
υπό αμφοτέρων, ως εν άρθρω 46 ορίζεται,
(δ)την
έκδοσιν των αποφάσεων του Υπουργικού Συμβουλίου δια δημοσιεύσεως εις
την επίσημον εφημερίδα της Δημοκρατίας, ως εν άρθρω 57 ορίζεται,
(ε)την
έκδοσιν παντός νόμου ή αποφάσεως της Βουλής δια δημοσιεύσεως εις την
επίσημον εφημερίδα της Δημοκρατίας, ως εν άρθρω 52 ορίζεται,
(στ)τους
διορισμούς τους προβλεπόμενους εν άρθροις 112, 115, 118, 124, 126, 131,
133, 153, και 184, τας παύσεις τας προβλεπομένας εν άρθρω 118, και τας
παύσεις των διοριζομένων συμφώνως τω άρθρω131,
(ζ)την
καθιέρωσιν υποχρεωτικής στρατιωτικής θητείας, ως εν άρθρω 129 ορίζεται,
(η)την
μείωσιν ή αύξησιν των δυνάμεων ασφαλείας, ως εν άρθρω 130 ορίζεται,
(θ)την
απονομήν χάριτος επί θανατικής ποινής, οσάκις το βλαβέν πρόσωπον και
ο καταδικασθείς ανήκωσιν εις διαφόρους κοινότητος, ως εν άρθρω 53 ορίζεται,
και την μείωσιν, αναστολήν και μετατροπήν της ποινής, ως εν τω αυτώ
άρθρω ορίζεται,
(ια)την
δημοσίευσιν εις την επίσημον εφημερίδα της Δημοκρατίας αποφάσεων του
Ανωτάτου Συνταγματικού Δικαστηρίου, ως εν άρθροις 137, 138, 139 και
143 ορίζεται
(ιβ)την
αντικατάστασιν δια συστήματος εκ περιτροπής εναλλαγής του συστήματος
διορισμού τούρκου υπουργού εις ένα των τριών υπουργείων, ήτοι των εξωτερικών
ή της αμύνης ή των οικονομικών, ως εν άρθρω 46 ορίζεται,
(ιγ)την
άσκησιν οιασδήποτε των εξουσιών, των ειδικώς αναφερομένων εις τα εδάφια
(δ), (ε), (στ) και (ζ) των άρθρων 48 και 49 και εις τα άρθρα 50 και
51, άς ο Πρόεδρος ή ο Αντιπρόεδρος της Δημοκρατίας αντιστοίχως δύναται
να ασκήση μόνος,
(ιδ)την
ανακοίνωσιν μηνυμάτων προς την Βουλήν των Αντιπροσώπων, ως εν άρθρω
79 ορίζεται.
Άρθρον
48
Η εκτελεστική εξουσία, η ασκούμενη υπό του Προέδρου της Δημοκρατίας,
περιορίζεται εις τα κάτωθι θέματα, ήτοι:
(α)την
υπόδειξιν και παύσιν των ελλήνων υπουργών,
(β)την
σύγκλησιν των συνεδριάσεων του Υπουργικού Συμβουλίου, ως εν άρθρω 55
ορίζεται, την προεδρίαν των συνεδριάσεων του Υπουργικού Συμβουλίου,
και την
καθηκόντων
εν τω εξωτερικώ, ως ειδικών απεσταλμένων, εις υπηρετούντας εν τη διπλωματική
υπηρεσία. Τον διορισμόν και την τοποθέτησιν προσώπων μη ανηκόντων εις
την διπλωματικήν υπηρεσίαν εις οιανδήποτε θέσιν εν τω εξωτερικώ, ως διπλωματικών
ή προξενικών αντιπροσώπων, και την ανάθεσιν καθηκόντων εν τω εξωτερικώ,
ως ειδικών απεσταλμένων, εις πρόσωπα μη ανήκοντα εις την διπλωματικήν
υπηρεσίαν,
(β)την
συνομολόγησιν διεθνών συνθηκών, συμβάσεων και συμφωνιών,
(γ)την
κήρυξιν πολέμου και την συνομολόγησιν ειρήνης,
(δ)την
προστασίαν εν τη αλλοδαπή των πολιτών της Δημοκρατίας και των συμφερόντων
αυτών,
(ε)την
εγκατάστασιν, το καθεστώς και τα συμφέροντα αλλοδαπών εν τη Δημοκρατία,
(στ)την
απόκτησιν ξένης ιθαγενείας υπό πολιτών της Δημοκρατίας και την αποδοχήν
υπό τούτων εργασίας παρεχομένης υπό ξένης Κυβερνήσεως, ως και την είσοδον
τούτων εις την υπηρεσίαν ξένης Κυβερνήσεως,
Β. Τα ακόλουθα
θέματα αμύνης:
(α)την
σύνθεσιν και δύναμιν των ενόπλων δυνάμεων και τας πιστώσεις δια ταύτας,
(β)τους
διορισμούς στελέχων και την προαγωγήν αυτών,
(γ)την
εισαγωγήν πολεμικού υλικού και εκρηκτικών υλών παντός είδους,
(δ)την
παροχήν βάσεων και άλλων διευκολύνσεων εις συμμάχους χώρας,
Γ. Τα ακόλουθα
θέματα ασφάλειας:
(α)τους
διορισμούς στελέχων και την προαγωγήν αυτών,
(β)την
κατανομήν και στάθμευσιν δυνάμεων ασφαλείας,
(γ) τα
μέτρα εκτάκτου ανάγκης και τον στρατιωτικόν νόμον,
(δ)τους
περί αστυνομίας νόμους.
Αποσαφηνίζεται
ότι το δικαίωμα αρνησικυρίας, κατ’ εφαρμογήν του ως άνω εδαφίου Γ, περιλαμβάνει
παν μέτρον ή απόφασιν εκτάκτου ανάγκης, ουχί όμως τα αφορώντα εις την
συνήθη λειτουργίαν της αστυνομίας και της χωροφυλακής.
2. Το ως
άνω δικαίωμα αρνησικυρίας δύναται να ασκηθή είτε καθ’ ολοκλήρου του
νόμου ή αποφάσεως ή καθ’ οιουδήποτε μέρους αυτού, εν δε τη τελευταία
ταύτη περιπτώσει ο νόμος ή η απόφασις αναπέμπονται εις την Βουλήν των
Αντιπροσώπων, ίνα αύτη αποφασίση αν το υπόλοιπον μέρος του νόμου ή της
απόφάσεως θα σταλή ή μη προς έκδοσιν δυνάμει των σχετικών διατάξεων
του Συντάγματος.
3. Το συμφώνως
τω παρόντι άρθρω δικαίωμα αρνησικυρίας ασκείται εντός της προθεσμίας,
της οριζομένης υπό του άρθρου 52 δια την έκδοσιν του νόμου ή της αποφάσεως
της Βουλής των Αντιπροσώπων.
Άρθρον
51
1. Ο Πρόεδρος και ο Αντιπρόεδρος της Δημοκρατίας, ιδία εκάτερος ή από
κοινού, δικαιούνται ν’ αναπέμψωσιν οιονδήποτε νόμον ή απόφασιν της Βουλής
των Αντιπροσώπων προς επανεξέτασιν.
2. Άμα
τη ψηφίσει του προϋπολογισμού υπό της Βουλής των Αντιπροσώπων, ο Πρόεδρος
και ο Αντιπρόεδρος της Δημοκρατίας, ιδία εκάτερος ή απο κοινού, δύναται
ν’ αναπέμψωσιν εις την Βουλήν των Αντιπροσώπων τον προϋπολογισμόν, επί
τω λόγω ότι, κατά την κρίσιν ενός εκάστου ή αμφοτέρον, γίνεται δυσμενής
διάκρισις.
3. Εν περιπτώσει
αναπομπής οιουδήποτε νόμου ή αποφάσεως ή τμήματος αυτών εις την Βουλήν
των Αντιπροσώπων, ως ορίζεται εν τη πρώτη παραγράφω του παρόντος άρθρου,
η Βουλή των αντιπροσώπων αποφασίζει επί του αναπενφθέντος θέματος εντός
δέκα πέντε ημερών από της αναπομπής, εν περιπτώσει δε αναπομπής του
προϋπολογισμού, συμφώνως τη δευτέρα παραγράφω του παρόντος άρθρου, η
Βουλή των Αντιπροσώπων αποφασίζει επί του αναπεμφθέντος θέματος εντός
τριάκοντα ημερών από της αναπομπής.
4. Εάν
η Βουλή των Αντιπροσώπων εμμείνη εις την απόφασιν αυτής, ο Πρόεδρος
και ο Αντιπρόεδρος της Δημοκρατίας υποχρεούνται, τηρουμένων των διατάξεων
του Συντάγματος, να εκδώσωσι δια δημοσιεύσεως εν τη επισήμω εφημερίδι
της Δημοκρατίας τον νόμον ή την απόφασιν ή τον προϋπολογισμόν, αναλόγως
της περιπτώσεως, εντός της προθεσμίας της οριζομένης δια την έκδοσιν
των νόμων και των αποφάσεων της Βουλής των Αντιπροσώπων.
5. Οσάκις
ο Πρόεδρος ή ο Αντιπρόεδρος της Δημοκρατίας ασκή το δικαίωμα αναπομπής,
ως εν τω παρρόντι άρθρω ορίζεται, υποχρεούται αμέσως να ειδοποιή περί
τούτου τον έτερον.
6. Το δικαίωμα
αναπομπής του παρόντος άρθρου ασκείται εντός της εν άρθρω 52 καθοριζομένης
προθεσμίας εκδόσεως των νόμων ή των αποφάσεων της Βουλής των Αντιπροσώπων.
Άρθρον
52
Ο Πρόεδρος και ο Αντιπρόεδρος της Δημοκρατίας υποχρεούνται να εκδώσωσι
δια δημοσιεύσεως εν τη επισήμω εφημερίδι της Δημοκρατίας, εντός δέκα
πέντε ημερών απο της κοινοποιήσεως εις το αντίστοιχον γραφείον αυτών,
οιονδήποτε νόμον ή απόφασιν της Βουλής των Αντιπροσώπων, εκτός εάν εντός
της προθεσμίας ταύτης ασκήσωσιν, ιδία εκάτερος ή από κοινού αναλόγως
της περιπτώσεως, το δικαίωμα της αρνησικυρίας, ως εν άρθρω 50 ορίζεται,
ή το δικαίωμα αναπομπής, ως εν άρθρω 51 ορίζεται, ή το δικαίωμα αναφοράς
εις το Ανώτατον Συνταγματικόν Δικαστήριον, ως εν άρθροις 140 και 141
ορίζεται, ή, προκειμένου περί του προϋπολογισμού, το δικαίωμα προσφυγής
εις το Ανώτατον Συνταγματικόν Δικαστήριον, ως εν άρθρω 138 ορίζεται.