Μέρος IV. Περί της Βουλής των Αντιπροσώπων
Άρθρον 61
Η νομοθετική εξουσία της Δημοκρατίας ασκείται υπό της Βουλής των Αντιπροσώπων
εν παντί θέματι, εξαιρέσει των θεμάτων εκείνων, άτινα ρητώς υπάγονται
κατά το Σύνταγμα εις τας Κοινοτικές Συνελεύσεις.
Άρθρον
62
1. Ο αριθμός των βουλευτών ορίζεται εις πεντήκοντα, δύναται δε να μεταβληθή
δι’ αποφάσεως της Βουλής των Αντιπροσώπων, λαμβανομένης δια πλειοψηφίας
αποτελούμενης εκ των δύο τρίτων των υπό της ελληνικής κοινότητος εκλεγέντων
βουλευτών και εκ των δύο τρίτων των υπό της τουρκικής κοινότητος εκλεγέντων
βουλευτών.
2. Εκ του
κατά την πρώτην παράγραφον του παρόντος άρθρου προβλεπομένου αριθμού
των βουλευτών, τα εβδομήκοντα επί τοις εκατόν εκλέγονται υπό της ελληνικής
κοινότητος και τα τριάντα τοις εκατόν υπό της τουρκικής κοινότητος,
κεχωρισμένως εκ των μελών εκατέρας κοινότητος, και εν περιπτώσει εκλογής,
εις ήν οι υποψήφιοι είναι πλείονες του αριθμού των εδρών, διά καθολικής,
αμέσου και μυστικής ψηφοφορίας διενεργουμένης κατά την αυτήν ημέραν.
Η αναλογία
των βουλευτών, η καθοριζομένη εις την παρούσαν παράγραφον, είναι ανεξάρτητος
στατιστικών δεδομένων.
Άρθρον
63
1. Τηρουμένων των διατάξεων της δευτέρας παραγράφου του παρόντος άρθρου,
πας πολίτης της Δημοκρατίας έχων συμπληρώσει το εικοστόν πρώτον έτος
της ηλικίας αυτού και έχων τα υπό του εκλογικού νόμου καθοριζόμενα προσόντα
διαμονής δικαιούται να εγγραφή ως εκλογεύς, είτε εις τον ελληνικόν είτε
εις τον τουρκικόν εκλογικόν κατάλογον. Τα μέλη της ελληνικής κοινότητος,
όμως, θα εγγράφωνται μόνον εις τον ελληνικόν κατάλογον, τα δε μέλη της
τουρκικής κοινότητος μόνον εις τον τουρκικόν εκλογικόν κατάλογον.
2. Ουδείς
δικαιούται να εγγραφή ως εκλογεύς, εφ’ όσον δεν κέκτηται τα υπό του
εκλογικού νόμου απαιτούμενα προς εγγραφήν προσόντα.
Άρθρον
64
Πας τις δικαιούται να υποβάλη υποψηφιότητα βουλευτού, εφ’ όσον κατά
τον χρόνον της εκλογής:
(α)είναι
πολίτης της Δημοκρατίας,
(β)έχει
συμπληρώσει το εικοστόν πέμπον έτος της ηλικίας αυτού,
(γ)δεν
έχει καταδικασθή, κατά την ημέραν της ενάρξεως ισχύος του Συντάγματος
ή μετ’ αυτήν, δι’ αδίκημα ατιμωτικόν ή ηθικής αισχρότητος, ή δεν έχει
στερηθή της εκλογιμότητος κατόπιν αποφάσεως αρμοδίου δικαστηρίου, λόγω
οιουδήποτε εκλογικού αδικήματος, και
(δ)δεν
πάσχει εκ διανοητικής νόσου, καθιστώσης αυτόν ανίκανον να ασκήση τα
καθήκοντα του ως βουλευτού.
Άρθρον
65
1. Η Βουλή των Αντιπροσώπων εκλέγεται δια περίοδον πέντε ετών. Η περίοδος
της πρώτης Βουλής των Αντιπροσώπων άρχεται από της ημερομηνίας της ενάρξεως
της ισχύος του Συντάγματος.
2. Η απερχομένη
Βουλή των Αντιπροσώπων συνεχίζει μέχρι της κατά την πρώτην παράγραφον
του παρόντος άρθρου ενάρξεως των εργασιών της νέας Βουλής των Αντιπροσώπων.
Άρθρον
66
1. Αι γενικαί εκλογαί δια την Βουλήν των Αντιπροσώπων διενεργούνται
κατά την δευτέραν Κυριακήν του αμέσως προηγουμένου του καθ’ όν λήγει
η περίοδος της απερχόμενης Βουλής των Αντιπροσώπων μηνός.
2. Κενωθείσα
βουλευτική έδρα πληρούται δι’ αναπληρωματικής εκλογής διενεργουμένης
εντός προθεσμίας τεσσαράκοντα πέντε το πολύ ημερών από της κενώσεως,
εις ημερομηνίαν καθοριζομένην υπό της Βουλής των Αντιπροσώπων.
3. Εάν
η κατά την πρώτην ή δευτέραν παραγράφον του παρόντος άρθρου εκλογή δεν
δύναται να διενεργηθή κατά την καθοριζομένην υπό του Συντάγματος ή συμφώνως
τούτω καθορισθείσαν ημερομηνίαν, ένεκα εξαιρετικών και απροβλέπτων περιστάσεων,
ως σεισμού,πλημμύρας, γενικής επιδημίας και παρομοίων περιστάσεων, διενεργείται
την αντίστοιχον ημέραν της επομένης εβδομάδος.
Άρθρον
67
1. Η Βουλή των Αντιπροσώπων δύναται να διαλυθή μόνον δι’ αποφάσεως αυτής
λαμβανομένης δι’ απολύτου πλειοψηφίας, συμπεριλαμβανούσης τουλάχιστον
το έν τρίτον των υπό της τουρκικής κοινότητος εκλεγέντων βουλευτών.
2. Η απόφασις
αύτη, παρά τας διατάξεις της πρώτης παραγράφου του άρθρου 65 και της
πρώτης παραγράφου του άρθρου 66, καθορίζει την ημερομηνίαν διενεργείας
των γενικών εκλογών, ήτις δεν δύναται ν’ απέχη ολιγώτερον των τρίακοντα
ημερών και περισσότερον των τεσσαράκοντα ημερών από της ημερομηνίας
λήψεως της τοιαύτης αποφάσεως, ως και την ημερομηνίαν της πρώτης συνεδριάσεως
της νεοεκλεγομένης Βουλής των Αντιπροσώπων, η δε τελευταία αύτη ημερομηνία
δεν δύναται ν’ απέχη πλέον των δέκα πέντε ημερών από των γενικών εκλογών
μέχρι της ημερομηνίας ταύτης, η απερχομένη Βουλή των Αντιπροσώπων συνεχίζει.
3. Παρά
τας διατάξεις της πρώτης παραγράφου του άρθρου 65, η εκλεγομένη συνέπεια
διαλύσεως Βουλής των Αντιπροσώπων εκλέγεται δια περίοδον ίσην προς την
μη διανυθείσαν περίοδον της διαλυθείσης Βουλής των Αντιπροσώπων. Εν
περιπτώσει διαλύσεως της Βουλής των Αντιπροσώπων εντός του τελευταίου
έτους της πενταετούς βουλευτικής περιόδου, αι γενικαί εκλογαί προς ανάδειξιν
νέας Βουλής των Αντιπροσώπων διενεργούνται τόσον δια την μη διανυθείσαν
περίοδον της διαλυθείασης Βουλής των Αντιπροσώπων, κατά την διάρκειαν
της οποίας πάσα σύνοδος της νεοεκλεγομένης Βουλής των Αντιπροσώπων θα
θεωρήται έκτατος σύνοδος, όσον και δια την επομένην πενταετή περίοδον.
Άρθρον
68
Οσάκις η Βουλή των Αντιπροσώπων στνεχίζει μέχρι της ενάρξεως της περιόδου
της νεοεκλεγομένης Βουλής των Αντιπροσώπων, κατά τας διατάξεις της δευτέρας
παραγράφου του άρθρου 65 ή της δευτέρας παραγράφου του άρθρου 67, η
απερχομένη Βουλή των Αντιπροσώπων δεν έχει εξουσίαν να ψηφίζη οιουσδήποτε
νόμους ή να λαμβάνη οιασδήποτε αποφάσεις επί οιουδήποτε θέματος, πλην
μόνον εν περιπτώσει επειγουσών και εξαιρετικών απροβλέπτων περιστάσεων,
των οποίων δέον να γίνηται ειδική μνεία εν τω σχετικώ νόμω ή αποφάσει.
Άρθρον
69
Ο βουλευτής δίδει, προ της αναλήψεως των καθηκόντων αυτού εν τη Βουλή
και εις δημοσίαν συναδρίασιν αυτής, την ακόλουθον διαβεβαίωσιν:
"Διαβεβαιώ
επισήμως πίστιν και σεβασμόν εις το Συνταγμα και τους συνάδοντας αυτώ
νόμους, και εις την διατήρησιν της ανεξαρτησίας και της εδαφικής ακεραιότητος
της Δημοκρατίας της Κύπρου."
Άρθρον
70
Η ιδιότης του βουλευτού είναι ασυμβίβαστος προς το αξίωμα του υπουργού
ή του μέλους. Κοινοτικής Συνελεύσεως ή δημοτικού συμβουλίου, συμπεριλαμβανομένου
και του δημάρχου, ή προς την ιδιότητα του ανήκοντος εις τας ενόπλους
δυνάμεις ή τας δυνάμεις ασφαλείας της Δημοκρατίας ή προς οιονδήποτε
έτερον δημόσιον ή δημοτικόν αξίωμα ή θέσιν, προκειμένου δε περί βουλευτού
υπό της τουρκικής κοινότητος και προς το του θρησκευτικού λειτουργού.
Ο όρος
'δημόσιον αξίωμα ή θέσις', εν τω παρόντι άρθρω, περιλαμβάνει οιονδήποτε
αξίωμα ή θέσιν επ’ αμοιβή εν τη υπηρεσία της Δημοκρατίας ή Κοινοτικής
Συνελεύσεως, η αμοιβή της οποίας τελεί υπό τον έλεγχον είτε της Δημοκρατίας
είτε Κοινοτικής Συνελεύσεως, συμπεριλαμβανομένου παντός ή θέσεις εις
οιονδήποτε νομικόν πρόσωπον δημοσίου δικαίου ή οργανισμόν δημοσίας ωφελείας.
Άρθρον 71
Η έδρα βουλευτικού κενούται:
(α)δια
του θανάτου αυτού,
(β)δια
της εγγράφου παραιτήσεως αυτού,
(γ)δια
της επελεύσεως οιασδήποτε περιπτώσεως εκ των αναφερομένων εις τας παραγράφους
(γ) και (δ)του άρθρου 64 ή δια της απωλείας της ιθαγενείας της Δημοκρατίας,
και
(δ)δια
της αναλήψεως αξιώματος ή θέσεως εκ των εν άρθρω 70 αναφερομένων.
Άρθρον
72
1. Ο Πρόεδρος της Βουλής των Αντιπροσώπων είναι και εκλέγεται υπό των
παρά της ελληνικής κοινότητος εκλεγομένων βουλευτών, ο δε Αντιπρόεδρος
είναι τούρκος και εκλέγεται υπό των παρά της τουρκικής κοινότητος εκλεγομένων
βουλευτών.
Εκάτερος
εκλέγεται κατά τα ανωτέρω κεχωρισμένως, εν τη αυτή συνεδρίασει, κατά
την έναρξιν και δι’ ολόκληρον την διάρκειαν της περιόδου της Βουλής
των Αντιπροσώπων.
2. Εν περιπτώσει
κενώσεως εκατέρου των εν τη πρώτη παραγράφω του παρόντος άρθρου προβλεπομένων
αξιωμάτων, η εις την παράγραφον ταύτην προβλεπομένην εκλογήν προς πλήρωσιν
κενωθείσης θέσεως ενεργείται το συντομώτερον, και εν ανάγκη εν εκτάκτω
συνόδω.
3. Εν περιπτώσει
προσκαίρου απουσίας ή εκκρεμούσης της πληρώσεως του κενωθέντος αξιώματος
του Προέδρου ή του Αντιπροέδρου της Βουλής των Αντιπροσώπων, ως ορίζεται
εν τη δευτέρα παραγράφω του παρόντος άρθρου, τα καθήκοντα αυτών ασκούνται
υπό του πρεσβυτέρου βουλευτού της αντιστοίχου κοινότητος, εκτός εάν
οι βουλευταί της τοιαύτης κοινότητος αποφασίσωσιν άλλως.
4. Μετά
την εκλογήν του Προέδρου και του Αντιπροέδρου της Βουλής των Αντιπροσώπων,
εκάτερος τούτων διορίζει αντιστοίχως εκ των βουλευτών δύο Έλληνας και
ένα Τούρκον ως γραμματείς της Βουλής των Αντιπροσώπων, και δύο Έλληνας
και ένα Τούρκον ως κοσμήτορας της Βουλής των Αντιπροσώπων, οίτινες θα
ανήκωσιν αντιστοίχως εις το γραφείον του Προέδρου και του Αντιπροέδρου
της Βουλής των Αντιπροσώπων.
Άρθρον
73
1. Τηρουμένων των επομένων διατάξεων του παρόντος άρθρου, η Βουλή των
Αντιπροσώπων ρυθμίζει δια του κανονισμού αυτής παν θέμα της τηρουμένης
υπ’ αυτής διαδικασίας και λειτουργίας των υπηρεσιών αυτής.
2. Κατά
την επομένην της εκλογής του Προέδρου και του Αντιπροέδρου της Βουλής
συνεδρίασιν καταρτίζεται επιτροπή επιλογής, αποτελούμενη εκ του Προέδρου
της Βουλής των Αντιπροσώπων βουλευτών, εξ ών έξ των εκλεγέντων υπό της
ελληνικής κοινότητος και δύο εκ των εκλεγέντων υπό της τουρκικής κοινότητος.
3. Η επιτροπή
επιλογής καταρτίζεται τας μονίμους κοινοβουλευτικάς επιτροπάς, ως και
οιασδήποτε άλλας προσωρινάς, συνιστωμένας δι’ ωρισμένον σκοπόν, ή ειδικάς
κοινοβουλευτικάς επιτροπάς και διορίζει βουλευτάς ως μέλη των επιτροπών
τούτων. Κατά τον καταρτισμόν και διορισμόν δέον να λαμβάνωνται υπ’ όψει
αι προτάσεις αι υποβαλλόμεναι υπό της ελληνιμής κοινοτικής ομάδος και
της τουρκικής κοινοτικής ομάδος ή υπό των πολιτικών κομματικών ομάδων
εν τη Βουλή των Αντιπροσώπων. Οι διορισμοί εις τας τοιαύτας επιτροπάς
υπόκεινται εις τας διατάξεις της αμέσως επομένης παραγράφου.
