Komisyonun, Kıbrıs Cumhuriyeti tarafından yapılan üyelik dilekçesi üzerindeki görüşü (AVIS), Mayıs 1993. (Avrupa Topluluklarının bülteni, İlave 5/93)

Sonuçlar

Kıbrıs’ın coğrafi konumu, Adayı Avrupa kültürü ve medeniyetinin tam menşesine yerleştiren 2000 yıllık derin köklü bağlar, Kıbrıs halkının paylaştığı değerlerde ve vatandaşlarının kültürel, politik, ekonomik ve toplumsal hayatında açıkça görünen Avrupa’nın ettiği büyük tesir ve Adanın Toplulukla bulunduğu temasların çeşitliliği ve zenginliği Kıbrıs’ın Avrupa kimliği ve karakterinin yanı sıra Adanın Topluluğa ait olma bağımlılığını doğrulamaktadır.

Kıbrıs sorununun politik yöntemlerle halletmesi, sözü geçen bağımlılığını sağlamlaştırmasına hizmet edip Kıbrıs ile Avrupa arasındaki bağları kuvvetlendirecektir. Aynı zamanda, bir çözüm Adanın dört bir bucağında insan haklarının ve temel özgürlüklerin tam olarak restore edilmesine yol açacak, plüralist demokrasinin gelişmesini teşvik edecektir.

Komisyon, Kıbrıs’ın üyeliğinin vereceği sonucun, artırılmış güvenlik ile refah olacağına ve Adadaki iki toplumu birbirine daha yakın getireceğine kanmıştır. Politik bir çözüm olsaydı, temel özgürlüklerin aşamalı olarak yeniden kurulması perspektifi, ilgili Topluluk kanun sistemini benimsemeye gereken geçiş döneminde ortaya çıkmaları kaçınılmaz olan pratik güçlüklerin giderilmesine yardımcı olacaktı. Ekonomik konulara gelince, bu görüş, şimdiye kadar yapılan gümrük birliğine yönelik ilerlemeden dolayı Acquis Communataire’i Kıbrıs tarafından benimsenmesinin aşılamaz problemlere yol açmayacağını göstermiştir. Komisyon, ekonomik geçişin sebep olduğu problemleri küçümsememektedir. Ancak, reformlarla ilgili artık başlamış olan işin ve hele gümrük birliği çerçevesinde dış dünyaya açılma sürecinin devam edildiği takdirde, Adanın güney kesiminin, bütünleme talebini benimseme ve karşılama yeteneğine sahip olduğunu göstermiştir. Aynı zamanda bu görüş, Kıbrıs’ın Topluluğa katıldığında güney ile kuzey arasında mevcut olan gelişme farkını küçültme imkanının daha da artacağını göstermiştir.

Kıbrıs Cumhuriyetinin Hükümeti sözü geçen kanaati paylaşmaktadır. Üyelik müracaatının yapıldığı şartlara karşı çıktıklarına rağmen, Kıbrıs Türk Toplumunun liderleri, Avrupa’ya bütünlemenin Topluluklarına vereceği ekonomik ve sosyal faydaların tam farkında olmaktadır.

Bu görüş, Kıbrıs’ın Topluluğa katılmasının, Kıbrıs sorununun barışçı, dengeli ve kalıcı bir çözüm içerdiğini de göstermiştir. Sözü geçen çözüm, iki toplumun uzlaşması, güvenliğin yeniden kurulması ve liderlerin beraberce çalışma imkanını verecektir. İki toplum arasındaki temel denge ve her birinin kendi temel çıkarlarını muhafaza etme hakkı korunurken, böyle bir çözümde dahil edilen kurumsal koşullar, Kıbrıs’ın Avrupa Birliğinin karar alma sürecine normal olarak katılmasını sağlayan uygun şartları ve Topluluk yasalarının Adanın dört bir bucağında doğru biçimde uygulanma koşullarını yaratmalıdır.

Yukarıda kaydettiklerimizi göz önünde tutarak ve Birleşmiş Milletler Genel Sekreterinin himayesi altında yapılmakta olan görüşmelerde önemli ilerleme beklerken Komisyon, Kıbrıs makamları ve halkına olumlu bir mesaj göndermesi gerektiğini duymaktadır. Bu mesaj, Topluluğun Kıbrıs’ı üyeliğe uygun saydığını ve çözüm perspektifi daha kesin olur olmaz Kıbrıs’la Adanın nihai katılmasıyla sonuçlandırılacak olan bir sürece başlatması hazır olduğunu doğrulamaktadır.

Birleşmiş Milletler Genel Sekreteri, Kıbrıs sorununa politik çözüm bulunmasına yönelik harcadığı devamlı çabalarda Topluluğun desteğini hesaba katabildiğinin farkında olmaktadır.

Böyle bir çözüm olmadan önce Komisyon, Kıbrıs hükümetiyle yakın iş birliği yaparak Kıbrıs’ın Topluluğa ekonomik, sosyal ve politik geçişine katkıda bulunmak için Ortaklık Anlaşmasının sağladığı bütün organları kullanma görevini üstüne almaktadır.

Konsey razı ise ve gelecekteki üyelik müzakerelerinin kolaylaştırılmasına ümit ederek Komisyon, Kıbrıs hükümetiyle hemen görüşmeye başlatmasına istekli olmaktadır. Bu görüşmeler, Kıbrıs makamlarının acquis communataire’i teşkil eden bütün unsurlara alıştırılmasına hizmet edecektir. Böylece, bir taraftan görüşme pozisyonlarını mümkün olduğu en iyi şartlar altında hazırlamalarına izin verilecektir, diğer taraftan da ülkelerince, Topluluk yasalarının benimsenmesi ve uygulanması için gereken her hangi bir teknik iş birliği ve yardıma olan ihtiyaçları değerlendirmelerine izin verilecektir. Aynı zamanda, kuzey kesiminin ekonomik kalkınmasına giden yolu hazırlayabilmeleriyle beraber bütünlemeye icap edilen politikaları ve organları kabul edip uygulayabileceklerdir.

Komisyon, Kıbrıs’ın gelecekte sahip olacağı kurumları ve Topluluğa girdiğinde Topluluğun yönetilmesine aktif olarak katılması için gerekli icaplara uygun olmaları konusunu incelemek görevini de üstüne almaktadır.

Ayrıca Topluluk, genel değerlendirmenin, 1996 hükümetler-arası konferansının sonuçları çerçevesinde, daha verimli biçimde ve genişletilmiş bir Topluluğun kurumları işlerken yapılmasını sağlamalıdır. Aynı zamanda Topluluğun daha fazla genişletilebilmesi ve Kıbrıs ile onunla aynı büyüklükte olan Üye Devletlerin karar alma sürecinde ve sorumluluklarının ifasında uygun muameleyi görecekleri konusunda güvence verilmelidir.

Sonunda Komisyon, Birleşmiş Milletler Genel Sekreterinin harcadığı bütün çabalara rağmen öngörülebilir gelecekte toplumlararası görüşmelerde Kıbrıs sorununun politik çözümü bulunamaması olasılığını göze almalıdır. Bu ihtimal gerçekleşirse Komisyon, her tarafın görüşmelerde benimsediği konumları açısından durumun tekrar değerlendirilmesi gerektiğini duymaktadır. Ayrıca Ocak 1995’te Kıbrıs’ın Topluluğa katılması yeniden görüşülmelidir.